Hasło Ogrodnicze 02/1999

W bieżącym sezonie Europa może stanąć przed widmem kryzysu torfowego. Główną przyczyną jest deszczowa pogoda, która przez dwa ostatnie lata utrudniała wydobycie tego surowca w Irlandii, Wielkiej Brytanii, Polsce i krajach bałtyckich.

Proszę o wyjaśnienie, na jakich zasadach - dla osób prowadzących uprawy szklarniowe - naliczany jest tak zwany podatek kominowy. Od czego zależy wysokość opłat? G.R. - Rybnik

Po raz drugi, chociaż była to już dwudziesta piąta edycja NTV, targi te zorganizowano na początku listopada - od 3 do 6 - równolegle z kwiaciarską wystawą w Aalsmeer. Połączenie obu tych imprez pod szyldem Międzynarodowych Targów Ogrodniczych jest szczególnie atrakcyjne dla gości z zagranicy.

12 grudnia 1998 roku na AR w Lublinie odbyło się pierwsze ogólnopolskie seminarium na temat organizowania i działalności grup producenckich w Polsce, w perspektywie naszego członkostwa w Unii Europejskiej. Głównym celem spotkania było zapoznanie się z aktualną sytuacją istniejących już grup producenckich, opracowanie programu ich dalszego rozwoju oraz wyciągnięcie wniosków - postulatów dla rządu.

W 1993 roku holenderscy producenci warzyw i roślin ozdobnych wykryli w swoich szklarniach nowy gatunek wciornastka - Echinothrips americanus. Ten, występujący w warunkach naturalnych w Stanach Zjednoczonych szkodnik pojawił się już wcześniej na Bermudach i w Kanadzie (między innymi na plantacjach ogórków).

Sadownicze instytuty badawcze z pięciu państw europejskich - Szkocji, Włoch, Finlandii, Grecji i Portugalii - będą uczestniczyły w międzynarodowym programie badawczym, mającym na celu opracowanie skutecznych i opartych w jak najmniejszym stopniu o środki chemiczne, sposobów produkcji malin. Jest to pierwszy i, jak dotąd, jedyny projekt z dziedziny ogrodnictwa w całości finansowany przez fundusze z Unii Europejskiej.

Bardzo niewiele jest odmian jabłoni, które tak szybko jak Rubin znajdują uznanie wśród konsumentów. Wszędzie tam, gdzie się pojawił na rynku, od razu stawał się liderem. Na przykład w Sandomierzu, Lublinie czy Krakowie od dwóch lat osiąga się za tę odmianę najwyższe ceny.

Znaczna część sadowników sceptycznie jednak odnosi się do Rubina, gdyż - jak twierdzą - co z tego, że dobrze się sprzedaje, skoro w ogóle nie chce plonować. Wielu jest takich producentów, którzy posadzili tę odmianę i już po 3, 4 latach ją wykarczowali, gdyż stracili do niej cierpliwość. Są jednak i tacy sadownicy (jak na razie nieliczni), którym Rubin już od wczesnych lat bardzo dobrze owocuje. Najprawdopodobniej najładniejszą i to wcale niemałą, gdyż dwuhektarową kwaterą tej odmiany, mogą się pochwalić państwo Zofia i Kazimierz Skrzatowie z Okręglicy koło Urzędowa w województwie lubelskim. W prowadzeniu Rubina pomagał im Bogusław Dudek - szkółkarz z Zagórnika, właściciel generalnej licencji Rubina na Polskę.

1 i 2 grudnia ubiegłego roku w Instytucie Sadownictwa i Kwiaciarstwa Skierniewicach odbyło się pierwsze Ogólnopolskie Sympozjum Mineralnego Odżywiania Roślin Sadowniczych.

Sądząc po ilości publikacji naukowych i bogatych doświadczeń praktyki wydawać by się mogło, że na temat grzyba Venturia inaequalis, sprawcy parcha jabłoni napisano i powiedziano już prawie wszystko. Powszechnie wiadomo, że patogen zimuje w postaci stadium saprofitycznego na opadłych liściach, gdzie formowane są owocniki stadium doskonałego (otocznie). Wytwarzane w nich zarodniki workowe są wiosną źródłem infekcji - nie tylko liści, ale także (o czym u nas się nie wspomina) działek kielicha. Należy podkreślić, że jeśli występują na jabłoni pąki kwiatowe to właśnie działki kielicha są pierwszymi zielonymi częściami drzewa ukazującymi się wczesną wiosną.

Jedną z metod diagnostycznych, stosowaną w celu prognozowania intensywności kwitnienia, jest w wielu ośrodkach doradztwa sadowniczego w Europie i Afryce Południowej badanie pąków kwiatowych. Te informacje są pomocne w planowaniu cięcia drzew, przerzedzania zawiązków owocowych czy nawożenia.

Krzem (Si) stanowi 27,6% litosfery, występuje w większości naturalnych minerałów i nic dziwnego, że można go znaleźć również w tkankach roślin. Pierwiastek ten kumuluje się głównie w ścianach komórkowych wzmacniając je mechanicznie (między innymi przeciwdziała wylęganiu zbóż) i ograniczając nadmierne straty wody. Najprawdopodobniej odgrywa również znaczącą rolę w ochronie roślin, utrudniając przerastanie tkanki liści przez strzępki pasożytniczych grzybów, ogranicza także żerowanie szkodników.

10 listopada w WODR w Mikołowie producenci z rejonu Raciborza i Pszczyny mogli zapoznać się z zasadą uprawy i systemem kontroli bezpiecznych dla zdrowia warzyw, ziemniaków i owoców. Wcześniej do takiego sposobu produkcji dr Krzysztof Kryński przekonał tarnogórskich ogrodników, z którymi założył Stowarzyszenie Producentów Żywności ''Zielona Etykieta''.

Kiwano (Cucumis metuliferus) jest rośliną z rodziny dyniowatych (Cucurbitaceae), pochodzącą z Afryki. Nazwa, którą nadano w Nowej Zelandii, gdzie najwcześniej rozpoczęto próby uprawy tego gatunku jest zlepkiem słów kiwi i banan - z uwagi na to, że kiwano pod względem aromatu i smaku ma przypominać tamte owoce.

Do tej pory na konferencjach organizowanych przez prof. Tadeusza Baranowskiego spotykali się kwiaciarze. 20 listopada 1998 r., również z jego inicjatywy, po wiedzę do Poznania przybyli producenci pomidorów szklarniowych.

W WODR w Mikołowie ogrodnicy ponownie spotkali się 10 grudnia - tym razem na szkoleniu dotyczącym uprawy rzodkiewki i sałaty.

W Centralnym Laboratorium Chłodnictwa w Łodzi 24 listopada spotkali się przedstawiciele służb surowcowych zakładów przetwórczych, ośrodków doradztwa rolniczego, a także firm nasiennych, mających w swej ofercie wartościowe odmiany warzyw dla przemysłu.

Zdolność folii do ograniczania rozwoju niektórych chorób roślin znana jest już od lat 70., kiedy naukowcy udowodnili, że pokrycie tunelu pewnymi rodzajami polietylenu może powstrzymywać zarodnikowanie grzybów chorobotwórczych.

Naukowcy z brytyjskiego uniwersytetu w Yorku ogłosili w sierpniu ubiegłego roku odkrycie genu odpowiedzialnego za naturalną odporność roślin na mróz. Uszkodzenia tkanek przy spadku temperatury wynikają z niszczenia komórek rozrywanych przez kryształy lodu. Brytyjczycy wykryli w marchwi białko determinujące wytrzymałość na mróz.

W wielu sklepach w Stanach Zjednoczonych oraz w Europie Zachodniej znaleźć można dział - Warzywa chińskie. Jego pojawienie się wynika z rosnącego zainteresowania klientów (zarówno indywidualnych, jak i właścicieli restauracji) kuchnią orientalną, a chińską w szczególności.

Tym, którzy regularnie odwiedzają wystawę w holenderskim Aalsmeer (ostatnia odbyła się 3.-7.11.98 r.), może się wydawać, że z roku na rok niespecjalnie się ona zmienia. Wciąż widać tu najważniejsze firmy - zwłaszcza hodowlane - rządzące kwiaciarskim biznesem, tradycyjnie można w tym ''ozdobnym tyglu'' spotkać wszystkich VIP-ów działających w branży oraz zapoznać się z dziesiątkami nowości (coroczną niespodzianką jest jedynie ich dobór). Jednak w istocie każda kolejna wystawa różni się od poprzedniej: odzwierciedla bowiem przemiany, jakie zachodzą w światowym przemyśle roślin ozdobnych.

Amerykańska firma Bali Seed Co. promuje w sezonie 1999 nową koncepcję sprzedaży kompozycji roślinnych w wiszących pojemnikach. Oferta przeznaczona jest zarówno dla producentów, jak i dla handlowców. Cztery kolekcje obejmują kolorystycznie dobrane gatunki roślin nadających się do uprawy pojemnikowej. Każda aranżacja oznaczona jest numerem i łatwą do zapamiętania nazwą, pod którą będzie później wystawiana do sprzedaży.

20 listopada ubiegłego roku Przedsiębiorstwo Produkcji Ogrodniczej ''Siechnice'', wspólnie z Katedrą Ogrodnictwa AR we Wrocławiu, zorganizowaty na tej uczelni seminarium poświęcone uprawie pelargonii i poinsecji, na które przybyli nie tylko producenci z makroregionu dolnośląskiego, ale nawet z odległych zakątków Polski. Podczas spotkania doradca z niemieckiej firmy Fisher - Ulrich Eberhardt - przedstawił najważniejsze zasady produkcji wyżej wymienionych roślin.

Ostatni sezon nie należał do udanych dla producentów cyklamenu. Przyczyniła się do tego, między innymi, rosnąca popularność drobnokwiatowych chryzantem doniczkowych, które zdobywają coraz silniejszą pozycję na polskim rynku. Mimo wszystko, trudno sobie wyobrazić, by cyklameny przestały się u nas liczyć jako ważna roślina poplonowa w uprawach pod osłonami - zwłaszcza tam, gdzie wiosną produkowana jest ''rabatówka''.

Gerbera należy do grupy roślin bardzo wrażliwych na choroby. Już w latach 70. pojawiły się w Polsce pierwsze problemy z fytoftorozą (Phytophthora cryptogea). Przez dłuższy czas producenci borykali się z tym grzybem tracąc często około połowy nasadzeń z powodu więdnięcia i zamierania roślin.