Hasło Ogrodnicze 03/1999

Około 30 lat temu rozpoczął się w małopolskim rolnictwie proces specjalizacji produkcji ogrodniczej. Gospodarstwa wielokierunkowe przekształcały się w takie, w których uprawy ogrodnicze są jedynym lub głównym kierunkiem produkcji. O problemach, z jakimi obecnie spotykają są producenci owoców o i warzyw, dyskutowano na zorganizowanym z inicjatywy Stowarzyszenia Rozwoju Ogrodnictwa Małopolskiego seminarium 6 stycznia w Limanowej.

W poprzednim numerze przedstawiliśmy nowości z wystawy NTV '98 w dziedzinie podłoży, pojemników i niektórych hydroponicznych systemów uprawowych. W drugiej części relacji zamieszczamy większe porcję techniki ogrodniczej.

W naszym kraju powstaje coraz więcej punktów sprzedaży używających nazwy - centrum ogrodnicze (czyt. HO 11/98). Jak dotąd, większość z nich nie oferuje klientom takiego asortymentu towarów i usług - głównie z uwagi na szczupłość przestrzeni lub ograniczone możliwości finansowe - jak ich zagraniczne odpowiedniki.

Coraz więcej zagranicznych supermarketów wymaga od dostawców roślin ozdobnych, aby ograniczyli zużycie środków chemicznych wykorzystywanych w trakcie uprawy. Producenci, którzy zdecydują się na biologiczną ochronę roślin, mogą liczyć na korzystne kontrakty z sieciami dużych sklepów.

Przed kilku laty na rynku hurtowym wiśni w Stanach Zjednoczonych istniała sytuacja podobna do tej, z którą mamy do czynienia obecnie w Polsce. W latach dużego urodzaju tych owoców występowały poważne problemy z ich zagospodarowaniem, a nadmierna podaż powodowała spadek cen, utrzymujący się niekiedy przez 2, 3 lata (szczególnie, gdy zbiory przekraczały 350-400 min funtów rocznie).

Poziom cen na hurtowym rynku warzyw w 1998 roku wynika z nakładania się wielu czynników. Zadecydowały głównie te związane z podażą, do których przede wszystkim zaliczyć należy wielkość zbiorów w 1997 i 1998 roku, skalę importu, a także popyt - kryzys finansowy w Rosji miał wpływ na wielkość obrotów zewnętrznych oraz na ceny warzyw, zwłaszcza w drugim kwartale 1998 roku. Istotny wpływ na poziom cen miał również wewnętrzny spadek wartości złotego.

Tak dosłownie odpowiedział znajomy sadownik na moje pytanie o to, co się dzieje na rynku w początkach lutego. Rzeczywiście, jest kilka powodów do zadowolenia.

W ostatnim dziesięcioleciu wprowadzono w Polsce do produkcji wiele nowych deserowych odmian truskawek, które charakteryzują się doskonałym smakiem, wczesnością dojrzewania oraz wysoką plennością dorównującą powszechnie uprawianej Senga Senganie. Równocześnie, aby uzyskiwać owoce poza sezonem ich tradycyjnego dojrzewania, zaczęto wprowadzać nowoczesne technologie produkcji, na przykład sterowaną uprawę truskawek.

Jedną z najpopularniejszych na świecie odmian jabłoni lat 90. jest bez wątpienia Gala - jedyna, której produkcja w krajach Unii Europejskiej w latach 1994-98 wykazywała stałą tendencję wzrostową.

10 stycznia odbyt się koncert Fundacji ''Promocja Zdrowia'' prof. Witolda Zatońskiego. Na tę doroczną galę Profesor zaprasza przyjaciół Fundacji. Wśród gości znaleźli się: marszałek Senatu Alicja Grześkowiak, ambasador Hiszpanii w Polsce Juan Pablo de la Iglesia, kilku wiceministrów, prawie cały zarząd Polskiego Radia SA, znani dziennikarze i posłowie.

W poprzednim numerze autor przedstawił ogólne wiadomości na temat stadium konidialnego Venturia inaequalis zimującego napędach oraz wyjaśnił pojęcie parcha ''powierzchniowego'' - red.

Pod trzema literami - PHL - ukryta jest nazwa serii czeskich podkładek słabo rosnących dla czereśni. O tych podkładkach zapewne wielu szkółkarzy i sadowników już słyszało lub nawet ma je w produkcji. Opinie o ich przydatności w naszych warunkach klimatycznych nie są jednoznaczne, zarówno wśród naukowców, jak i sadowników. Niniejszy artykuł jest próbą podzielenia się z Czytelnikami wynikami dziesięcioletnich badań nad tymi podkładkami prowadzonych w Instytucie Sadownictwa i Kwiaciarstwa w Skierniewicach.

Spostrzeżenia z kilku lat uprawy W podkrakowskich Myślenicach jeden z sadowników - Bolesław Zawrzykraj (fot. 1) - postanowił kilka lat temu zająć się sterowaną uprawą truskawek pod osłonami. Wybudował więc w 1995 roku według własnego projektu czteronawowy tunel o wymiarach 16 x 30 metrów, o powierzchni blisko 500 m2.

Artykuł ten przedstawia zasady nawożenia pomidorów szklarniowych uprawianych tradycyjnie (cz. I) w podłożach mineralnych, mineralno-organicznych i organicznych - określanych obecnie w literaturze fachowej jako nieinertne (non-inert media) oraz według najnowszych technologii (cz. II), w inertnych (inert media). Jeżeli po przeczytaniu obu części Czytelnik nabierze przeświadczenia, że nawożenie pomidora (a tym samym i innych roślin uprawianych pod osłonami) jest znacznie prostsze w podłożach inertnych, to cel niniejszej publikacji zostanie osiągnięty.

Obok technologii uprawy jednym z podstawowych czynników decydujących o uzyskaniu wysokich i dobrych jakościowo plonów porów w każdym terminie produkcji jest dobór odpowiedniej odmiany.

Początek nowego stulecia przyniesie Polsce szereg istotnych zmian - dużymi krokami będziemy zbliżać się do połączenia z Unią Europejską. Mimo ogromnych trudności, trzeba mieć nadzieję, że wyjdziemy z kręgu niemożności odczuwalnej w rolnictwie, w tym również w gospodarstwach ogrodniczych.

Coraz częściej kupując warzywa konsumenci interesują się nie tylko ich wyglądem zewnętrznym, są skłonni zapłacić wyższą cenę za te dobrej jakości i o wysokiej wartości biologicznej. Dlatego warto zwrócić uwagę na

Na rynku cebulowych roślin ozdobnych wzrasta w ostatnich latach zainteresowanie gatunkami i odmianami tulipanów, popularnie zwanych botanicznymi. Traktowane do niedawna jako wyłącznie amatorskie, obecnie coraz częściej znajdują zastosowanie w towarowej produkcji. Charakteryzują się bowiem wieloma zaletami, które mogą i powinny być wykorzystywane w różnych nasadzeniach - w parkach oraz ogrodach, szczególnie naturalistycznych. Są niezastąpione, na przykład, w alpinariach. Doskonale nadają się też do uprawy w skrzynkach balkonowych i tarasowych pojemnikach, mogą także służyć do ozdabiania wnętrz. Zastosowanie, obok tradycyjnych odmian ogrodowych, tych ''botanicznych'' sprawia, że kwitnienie tulipanów na rabatach można znacznie wydłużyć.

Wprawdzie w Aalsmeer królują kwiaty cięte (czytaj 1. część relacji - HO 2/99), ale w przebogatej ofercie roślin można znaleźć także sporo nowości doniczkowych, a nawet balkonowych - choć listopadowa pora nie sprzyja tym ostatnim. Podczas ubiegłorocznej wystawy pokazano w tej grupie kilkanaście nowych odmian, które zasługuję na szczególne uwagę.

Taki tytuł przypadł tulipanowi 'Fusilier' z grupy tak zwanych botanicznych. Wyróżniona odmiana, o jaskrawoczerwonych kwiatach, pochodzi od dziko rosnącego gatunku Tulipa praestans.

Rodzaj Brachycome, należący do rodziny Astereceae, pochodzi z Australii. Jego polska nazwa - czubatka - zupełnie się u nas nie przyjęła. Znane jest kilkanaście gatunków - zarówno jednorocznych, jak i trwałych. W naszych warunkach klimatycznych żaden z nich nie zimuje. Brachycome lubi gleby lekkie, łatwo nagrzewające się oraz słoneczne, suche i osłonięte stanowiska. Nadaje się nie tylko do wiszących pojemników czy do skrzynek balkonowych, ale także na rabaty i do ogródków skalnych.

Coraz częściej materiał wyjściowy do produkcji kwiaciarskiej, szczególnie ten rozmnażany wegetatywnie, pozyskiwany jest z mateczników zakładanych w rejonach o lepszych warunkach klimatycznych niż panujące na naszym kontynencie. Razem z roślinami sprowadzane są czasem nowe patogeny i szkodniki, nieznane w kraju importera. Niepożądane ''nowości'' pojawiają się zwykle najpierw w Holandii, będącej - z racji swojej pozycji na światowym rynku kwiaciarskim - swoistym laboratorium testującym nowe gatunki, odmiany i metody produkcji.

System nawodnieniowy w uprawie anturium powinien dostarczyć roślinom wody w sposób podobny do tego, jaki obserwuje się w środowisku naturalnym tych roślin (częste - intensywne, ale krótkotrwale - deszcze nawilżają resztki kory i liści, w których rośnie anturium). Nadmiar wilgoci oraz zły drenaż powodują wyparcie przez wodę powietrza glebowego, co jest przyczyną ograniczenia oddychania korzeni i, w rezultacie, ich zamierania.

W Holandii ponad 3100 przedsiębiorstw uprawia ozdobne rośliny cebulowe, głównie tulipany (ponad 2000 firm). Średnia wielkość gospodarstwa w tym kraju wynosi około 6 ha, a całkowita powierzchnia upraw ozdobnych roślin cebulowych obejmuje 18 385 ha, w tym m.in. 10 000 ha tulipanów, 3500 ha lilii, 1500 ha narcyzów, 1100 ha hiacyntów, 600 ha irysów oraz 600 ha krokusów.