| Euriops |
|
E u r i o p s (Euryops chrysanthemoides) jest rośliną wieloletnią, ale w naszym klimacie nie zimuje w gruncie. Ma bardzo ozdobne, ciemnozielone, pierzasto wcinane liście i żółte koszyczki kwiatostanowe o średnicy 5–5,5 cm, osadzone na długich szypułach. Do uprawy w pojemnikach i w gruncie poleca się przede wszystkim odmianę 'S u n s h i n e'(fot. 1), która najładniej wygląda w połączeniu z roślinami o srebrnym ulistnieniu, jak starzec, santolina czy kocanki.
FOT. 1. EURIOPS 'SUNSHINE'
|
Jako roślina dnia krótkiego euriops powinien być rozmnażany już w lutym, aby bez zaciemniania zainicjował pąki kwiatostanowe. W temperaturze 18°C sadzonki ukorzeniają się w ciągu 2 tygodni i po dalszych 10–14 dniach sadzi się młode rośliny do pojemników końcowych. Wkrótce po przesadzeniu obniża się temperaturę na okres 3–4 tygodni, do około 10°C. Już wtedy przycina się wierzchołek pędu głównego, aby rośliny silnie się rozkrzewiły (fot. 2).
FOT. 2. EURIOPS 'SUNSHINE' PO PRZYCIĘCIU PĘDU GŁÓWNEGO I PRZECHŁODZENIU ROŚLIN
|
Gęsto ulistnione pędy rosną powoli, toteż euriops nie wymaga retardowania. Niska temperatura w połączeniu z krótkim dniem sprzyja inicjowaniu kwiatostanów. Po przechłodzeniu podnosi się ją do 16oC i w takiej uprawia rośliny aż do sprzedaży, czyli do maja. Rośliny sprzedaje się z kilkoma koszyczkami, ale po upływie 3–4 tygodni rozwija się jednocześnie nawet ponad 20 kwiatostanów. Euriops dobrze rośnie w podłożu przepuszczalnym, o pH 6–6,5, dość zasobnym w składniki pokarmowe, szczególnie w potas. Do substratu torfowego dodaje się ziemię kompostową lub inspektową (3:1) i rośliny systematycznie zasila nawozami wieloskładnikowymi. Bardzo ważne jest regularne podlewanie; chociaż euriops dobrze rośnie w miejscach słonecznych, to jednak nie znosi przesuszenia podłoża. |
|
| Centradenia |
|
Centradenia (Heterocentron hybridus, syn. Centradenia hybrida) jest rośliną niedocenianą, a bardzo dekoracyjną i łatwą w uprawie. Tworzy soczyste, przewieszające się pędy, niekiedy nawet ponad 50-centymetrowe. Liście są jajowate, długości 3–4 cm, ciemnozielone, spodnia ich strona i młode pędy mają czerwone przebarwienia. Kwiaty duże, o średnicy 3–4 cm, zbudowane są z czterech ciemnoróżowych, zaokrąglonych płatków i mają bardzo ozdobne, długie pręciki. Odmiana 'C a s c a d e' (fot. 3) rośnie szybko, kwitnie długo i obficie. Na jednej roślinie może się jednocześnie rozwijać ponad 50 kwiatów, a kolejne pąki tworzą się przez całe lato.
FOT. 3. CTRADENIA 'CASCADE'
|
Produkcja roślin sprzedawanych w doniczkach o średnicy 12 cm trwa 3 miesiące, a w dużych, wiszących pojemnikach — 3,5 miesiąca. Sadzonki z wierzchołków pędów — z 3, 4 parami liści — sporządza się w lutym. W temperaturze 18°C ukorzeniają się w ciągu 3 tygodni i po dalszych kilkunastu dniach sadzi się rośliny do doniczek końcowych. Wierzchołki pędów przycina się i obniża temperaturę do 16°C, którą powinno się utrzymywać na takim poziomie aż do sprzedaży roślin. Dobrym podłożem jest substrat torfowy o pH 5,5–6, mało zasobny w składniki pokarmowe. Rośliny źle znoszą zasolenie i dlatego dokarmia się je roztworem nawozu o niskim stężeniu (zaledwie 0,1%). Zasilać należy co 10–14 dni. Podlewanie powinno być bardzo regularne i dość obfite, gdyż liście heterocentronu łatwo więdną i nie zawsze odzyskują turgor. W czasie słonecznej pogody wskazane jest lekkie cieniowanie szklarni, aby uchronić rośliny przed przegrzaniem. W temperaturze powyżej 20°C pędy zbyt szybko rosną, tworzą się za długie międzywęźla i znacznie słabsze jest kwitnienie. Dla heterocentronu najlepsze są miejsca osłonięte od wiatru; płatki nie opadają wtedy przedwcześnie, a kwitnienie jest jednakowo obfite przez cały sezon. |
|
| Kocanki włoskie |
|
K o c a n k i w ł o s k i e (Helichrysum italicum) to gatunek ceniony w Europie Zachodniej i tam wprowadzony do uprawy wielkotowarowej już kilka lat temu. Sadzi się go na rabatach, a także uprawia w dużych pojemnikach, w połączeniu z roślinami o intensywnych barwach kwiatów, dla których stanowi on kontrastowe tło. Kocanki włoskie są krzewinką niezimującą u nas w gruncie, osiągającą wysokość 35–40 cm. Mają silnie rozkrzewione pędy i bardzo wąskie liście długości 6–7 cm. Najczęściej uprawia się odmianę 'S i l v e r y W h i t e', u której całe rośliny są pokryte białawym kutnerem. Latem pojawiają się małe, żółte koszyczki kwiatostanowe zebrane po kilkanaście na wierzchołkach cienkich szypuł o długości nawet 50–55 cm. Kwiatostany lepiej wcześnie usuwać, aby rośliny zachowały regularny, zwarty pokrój. Produkcja kocanek włoskich nie jest trudna. Sadzonki pędowe sporządza się w lutym i pierwszej połowie marca. W temperaturze 18°C ukorzeniają się w ciągu 3 tygodni. Po upływie 4–5 tygodni od sadzonkowania przesadza się rośliny do doniczek o średnicy 8–9 cm i wkrótce potem przycina wierzchołki pędów. Aby nowe, boczne pędy nie rosły zbyt szybko, obniża się temperaturę do 14–16°C, a nawet do 12°C. Do końcowych doniczek, o średnicy 12 cm, przesadza się rośliny po dalszych 4, 5 tygodniach uprawy (fot. 4) nieco skracając nadmiernie wyrośnięte pędy, aby uformować kształtną "koronę".
FOT. 4. KOCANKI WŁOSKIE 'SILVERY WHITE' PO JEDNORAZOWYM PRZYCIĘCIU PĘDÓW I PRZESADZENIU DO DONICZEK KOŃCOWYCH
|
". Podłoże powinno być przepuszczalne, o pH 6,2–6,5, średnio zasobne w składniki pokarmowe. Może to być substrat torfowy z dodatkiem ziemi kompostowej i piasku (3,5:1:0,5). Kocanki dokarmia się co 10–14 dni, najpierw 2-, 3-krotnie saletrą wapniową o stężeniu 0,1%, a potem nawozami wieloskładnikowymi (0,2%). W połowie maja rośliny są gotowe do sprzedaży (fot. 5).
FOT. 5. KOCANKI WŁOSKIE 'SILVERY WHITE' GOTOWE DO SPRZEDAŻY
|
Do gruntu można sadzić kocanki już w połowie maja; zwarty kobierzec uzyskuje się przy zagęszczeniu 24 rośliny na 1 m2. Dobrze rosną w miejscach słonecznych, ale źle znoszą długotrwałe susze, podczas których wymagają systematycznego podlewania. Lekkie jesienne przymrozki nie szkodzą kocankom, które jeszcze na początku listopada pięknie się prezentują. Umiejętnie wysuszone pędy bardzo dobrze nadają się do zimowych kompozycji. |
|
| Lantana |
|
L a n t a n a (Lantana camara) jest rośliną znaną już od dawna, sadzoną przede wszystkim na rabatach w stylowych parkach dworskich i przypałacowych. Nowe, obficie i długo kwitnące odmiany o urozmaiconych barwach kwiatów (np. z grupy S i m o n) poleca się nie tylko do uprawy w gruncie, ale również w doniczkach i rozmaitych pojemnikach, także wiszących koszach (fot. 6).
FOT. 6. UPRAWIANA W WISZĄCYCH KOSZACH LANTANA (ODMIANY Z GRUPY SIMON, KTÓRE INTENSYWNIE SIĘ KRZEWIĄ I SĄ OZDOBĄ DO JESIENI)
|
Lantana rośnie dość wolno i dlatego rośliny do sprzedaży w maju przygotowuje się już od połowy stycznia. W temperaturze 20°C sadzonki ukorzeniają się w ciągu 3 tygodni. Po przesadzeniu do doniczek końcowych, o średnicy 12 cm, uprawia się rośliny w szklarni o temperaturze 16–18°C i przycina wierzchołki pędów. Podłoże przygotowuje się z substratu torfowego i ziemi kompostowej (2:1); pH takiej mieszanki powinno wynosić 6. Gdy rośliny silnie się rozkrzewią, warto temperaturę obniżyć do 10–12°C na mniej więcej 3 tygodnie w celu przyspieszenia kwitnienia. Dla uformowania kształtnej rośliny można ponownie przyciąć pędy, ale zabieg ten trzeba wykonać przed przechłodzeniem. Potem, aż do sprzedaży, uprawia się lantany w temperaturze 14–16°C. Powinno się je produkować w dobrze wietrzonych, przestronnych szklarniach (fot. 7), w których można utrzymać żądaną temperaturę. Bardzo ważne jest rozstawianie doniczek w miarę wzrostu roślin, gdyż wtedy nie ma obawy o nadmierne wydłużanie się pędów i szybkie rozprzestrzenianie się uporczywego szkodnika, jakim jest mączlik szklarniowy.
FOT. 7. LANTANA GOTOWA DO SPRZEDAŻY — W DONICZKACH O ŚREDNICY 12 cm
|
Rośliny wymagają systematycznego, ale umiarkowanego podlewania oraz cotygodniowego zasilania nawozem wieloskładnikowym. Produkcja form piennych (fot. 8), wykorzystywanych do dekoracji tarasów, werand i ogródków patiowych, jest znacznie dłuższa i trwa co najmniej 15 miesięcy.
FOT. 8. PIENNE FORMY LANTANY (REZERWA)
|
|
|
| Lobelia |
|
L o b e l i a (Lobelia erinus) to roślina uprawiana chętnie zarówno w pojemnikach, jak i w gruncie. Najnowsza grupa odmian rozmnażanych wegetatywnie — L a g u n a — charakteryzuje się silnym wzrostem, wczesnym i obfitym kwitnieniem oraz dużymi kwiatami o intensywnej, czystej, szafirowoniebieskiej barwie. Rośliny odmiany 'C o m p a c t B l u e w i t h E y e' (fot. 9) silnie się krzewią, mają kształt kulisty, a kwiaty są bardzo duże, z białym oczkiem. Dobrze prezentuje się ona w pojemnikach ustawianych na tarasie lub w ogrodzie, także w połączeniu z innymi roślinami o ozdobnych kwiatach i liściach.
FOT. 9. LOBELIA 'LAGUNA COMPACT BLUE WITH EYE'
|
'T r a i l i n g D a r k B l u e' (fot. 10) ma przewieszające się, silnie rozgałęzione pędy i średniej wielkości kwiaty z małym, białym oczkiem. Kwitnie obficie przez całe lato. Szczególnie nadaje się do uprawy w wiszących pojemnikach i skrzynkach balkonowych. Podobnie jak inne odmiany lobelii, także te z grupy Laguna uprawia się w podłożu lekkim, przepuszczalnym, o pH 5,8–6. Z sadzonek przygotowanych od połowy lutego do początku marca otrzymuje się rośliny gotowe do sprzedaży w maju. Sadzonkować powinno się do palet rozsadowych, w szklarni o temperaturze 18°C, a do końcowych doniczek, o średnicy 11–12 cm, przesadzać rośliny dopiero po upływie 4–5 tygodni od sadzonkowania. Wskazane jest jednorazowe przycięcie pędów, aby silnie się rozkrzewiły. Pokrój lobelii można poprawić opryskując je retardantem B-Nine 85 SP, o stężeniu 0,3% (po ok. 10–14 dni od uszczykiwania). Odmiany z grupy Laguna w zasadzie nie wymagają przechłodzenia, ale obniżenie temperatury do 10–12°C przyspiesza kwitnienie. W okresie produkcji, a także u odbiorcy, ważne jest regularne podlewanie roślin. Zarówno przesuszenie podłoża, jak i nadmierne nawadnianie powoduje bowiem zahamowanie wzrostu, a nawet zamieranie lobelii. Do zasilania powinno się stosować roztwory nawozów wieloskładnikowych, co 7–10 dni, najpierw o koncentracji 0,1%, a dla roślin rozrośniętych — 0,2%. Lobelia dobrze rośnie zarówno w miejscach słonecznych, jak i lekko ocienionych. Starannie pielęgnowana kwitnie przez całe lato.
FOT. 10. LOBELIA 'LAGUNA TRAILING DARK BLUE'
|
|
