• 12-636-18-51
  • wydawnictwo@plantpress.pl
ogrodinfo.pl
sad24.pl
warzywa.pl
Numer 09/2002

NOWOCZESNA FORMA KORONY CZEREŚNIOWEJ

 

Podczas ogólnopolskiej konferencji w Skierniewicach (5 czerwca 2002 r.) odbywającej się pod hasłem "Intensyfikacja produkcji wiśni i czereśni" Olaf Möller naukowiec z Niemiec, wyjaśnił zasady cięcia i prowadzenia drzew czereśni systemem opracowanym przez Tobiasa Vogela.

Zakładając sad czereśniowy należy dokładnie wybrać stanowisko, przede wszystkim bez zastoisk mrozowych oraz z przepuszczalną glebą, którą przed posadzeniem drzew dobrze jest zgłęboszować. Podkładkę oraz odmiany należy dostosować do warunków glebowych i klimatycznych panujących w danym rejonie.

W Niemczech obecnie najpopularniejszą podkładką dla czereśni jest 'GiSeLA 5'. Olaf Möller do zakładania sadów polecał jednoroczne okulanty (oczywiście rozgałęzione) z koroną zaczynającą się na wysokości 60–80 cm. Ważne jest, aby pędy tworzące koronę odchodziły od przewodnika pod kątem prostym. Dobre są również drzewka typu knip-boom. Miejsce szczepienia powinno się znajdować na wysokości 20–40 cm od ziemi.

System korony przewodnikowej czereśni — CLS (Central Leader System) — pozwala na wczesne uformowanie szkieletowych konarów niekonkurujących z przewodnikiem. Opracowując ten model prowadzenia drzew T. Vogel wzorował się na systemie wrzecionowym oraz naturalnych formach koron. Założył również, że drzewa czereśni nie powinny owocować na wszystkich pędach i nie powinny być wyższe niż 3–4 metry — tak aby ułatwić zbiór. Łatwiej wtedy również zabezpieczyć drzewa przed ptakami.

Formowanie korony rozpoczynamy już w pierwszym roku po posadzeniu drzewka. Jeśli przewodnik jest dłuższy niż 80 cm — licząc od ostatniego rozgałęzienia — przycinamy go na 80 cm mierząc od najwyżej wyrastających pędów. W górnej części przyciętego przewodnika pozostawiamy jedno lub dwa oczka, z których wiosną wyrywamy silniejszy pęd, a ze słabszego wyprowadzamy przewodnik (fot. 1).

FOT. 1. PRAWIDŁOWO UFORMOWANE DRZEWKO CZEREŚNI W PIERWSZYM ROKU PO POSADZENIU


Można także przycinając przewodnik (nad pozostawionymi oczkami) pozostawić niewielki czop, do którego będzie można przywiązać młody pęd. Poniżej usuwamy 4–6 oczek. W ten sposób niwelujemy dominację wierzchołkową, a poniżej uzyskujemy ładną koronę. Nowo wyrastające pędy można odginać za pomocą klamerek do bielizny, tak aby odchodziły od przewodnika pod kątem prostym. Klamerki zakładamy na drzewko w momencie, gdy tegoroczne przyrosty mają 8–10 cm. W następnym roku przewodnik znów przycinamy na wysokości 80 cm, licząc od ostatniego rozgałęzienia, i postępujemy podobnie, jak w pierwszym roku po posadzeniu (fot. 2).

FOT. 2. CZEREŚNIE W DRUGIM ROKU PROWADZENIA OPISYWANĄ METODĄ VOGELA


Jeśli przewodnik jest krótszy niż 80 cm od ostatniego rozgałęzienia, nie ma potrzeby jego skracania, usuwamy tylko 4–6 oczek. Gdy tego nie zrobimy, konkurujące z przewodnikiem pędy będzie trzeba powyrywać przed ich zdrewnieniem, na przełomie maja i czerwca. Podobnie postępujemy z drzewkiem w trzecim roku po posadzeniu. Rany po cięciu należy zabezpieczyć. Te trzy lata po posadzeniu w dużej mierze decydują o sukcesie, jaki osiągniemy w uprawie czereśni.

FOT. 3. DRZEWA NA CZEREŚNI PTASIEJ W ROZSTAWIE 4 M X 2 M WYMAGAJĄ SILNEGO CIĘCIA


Według Olafa Möllera, optymalna rozstawa dla czereśni szczepionych na czereśni ptasiej to 3 m x 4 m. Przy gęstszym nasadzeniu drzewa nadmiernie się zacieniają i wymagają bardzo silnego cięcia (fot. 3). Dla drzew na podkładkach karłowych, na przykład 'GiSeLA 5', polecaną rozstawą jest 4 m x 2 m. Cięcie odnawiające czereśni rozpoczynamy w 4., 5. roku po posadzeniu. Gałęzie staramy się wycinać na kilku- lub kilkunastocentymetrowe czopy. Warto również zwracać uwagę na to, aby na pozostawionym czopie znajdowały się młode pędy mogące zastąpić wyciętą gałąź. Tegoroczne pędy wyrastające do góry można w maju ułamywać pozostawiając kilkunastocentymetrowe czopy, które powinny jeszcze w tym samym sezonie obłożyć się pąkami kwiatowymi. Cięcie przeprowadzamy bezpośrednio po zbiorach, pamiętając o tym, iż gałęzie grubsze niż połowa grubości przewodnika (powyżej miejsca jej wyrastania) należy regularnie wycinać. Na drzewie powinno być jak najwięcej 2–3-letnich pędów, na których znajduje się najwięcej owoców.

Specjalista z Niemiec polecał dolistne zasilanie czereśni nawozami zawierającymi NPK. W warunkach polskich powinny to być maksymalnie 3 zabiegi przeprowadzone najpóźniej do zbiorów. Późniejsze dokarmianie zwłaszcza związkami zawierającymi azot, może spowodować wtórny wzrost drzew i gorsze ich przezimowanie. Natomiast po zbiorach drzewa warto zasilać nawozami dolistnymi zawierającymi bor. Wszystkie te zabiegi pozwalają uzyskać dobrze doświetloną, zdrową koronę, dzięki czemu owoce są najwyższej jakości, a tylko takie gwarantują sukces ekonomiczny. W Niemczech obecnie preferowane są ciemnoczerwone czereśnie o średnicy minimum 25 mm i tylko takie można sprzedać bez problemu po cenach gwarantujących wysoką opłacalność.