POMIDORY DROBNOOWOCOWE

    Popularność pomidorów na krajowym rynku nie słabnie. Coraz więcej osób zaczyna postrzegać je jako warzywa o właściwościach antyrakowych. Pomidory zawierają bowiem antyutleniacze, b-karoten, likopen, glutation, kwercetynę. Producenci pomidorów reklamują swoje produkty podkreślając ich znaczenie w profilaktyce zawałów serca i chorób nowotworowych.


























    Owoce pomidorów drobnoowocowych (Lycopersicon esculentum var. cerasiforme) zawierają, w porównaniu z odmianami średnio- i wielkoowocowymi, więcej suchej masy, cukrów, witaminy C, mają lepszy smak oraz intensywniejszy aromat. Ze względu na małą średnicę, intensywną barwę i aromat nadają się nie tylko do bezpośredniego spożycia, ale także do konserwowania w całości. W ostatnich latach pojawiły się nowe, ciekawe odmiany pomidorów drobnoowocowych, do uprawy zarówno pod osłonami, jak i w polu. Do uprawy w szklarni lub wysokim tunelu foliowym przeznaczone są pomidory koktajlowe (cocktail tomato), których owoce mogą być zbierane pojedynczo (fot. 1) albo w całych gronach. Nazwa ta wywodzi się z języka angielskiego i oznacza rodzaj zakąski podawanej przed właściwym posiłkiem. Z racji swych niewielkich rozmiarów i pięknego zabarwienia służą one do garnirowania wielu potraw. Podobne zastosowanie mają owoce odmian typu cherry (owoce drobne, w kształcie wiśni) oraz odmian typu cherry plum (owoce wydłużone, w kształcie śliwki).







    FOT. 1.. POMIDORY KOKTAJLOWE DO ZBIORU POJEDYNCZYCH OWOCÓW


    Owoce, które zbiera się pojedynczo, najczęściej trafiają na rynek w plastikowych opakowaniach po 250 g (za granicą można też kupić je w sztywnych, przezroczystych plastikowych rurkach, w których ułożone są pojedynczo jeden obok drugiego). Zbierane całymi gronami pakowane są najczęściej w dwu- lub sześciokilogramowe skrzynki (fot. 2), z których klient może wybrać pojedyncze grona.







    FOT. 2. KLIENT MOŻE WYBRAĆ DOWOLNE GRONA ZE SPRZEDAWANYCH W SKRZYNKACH





    Przegląd odmian

    Różnorodność odmian i wysoka wartość odżywcza pomidorów drobnoowocowych mogą skłonić producentów do zwiększenia powierzchni uprawy, a także popularyzacji tego gatunku.


    Do zbioru pojedynczych owoców nadają się: ● ‘Evita’ F1 — odmiana wczesna do średnio wczesnej. Rośliny o silnym wzroście mają wzniosły i wyprostowany pokrój. Czerwone, wyrównanej wielkości (10–12 g) owoce z niewielką zieloną piętką w zagłębieniu przykielichowym zebrane są po 18–25 sztuk w długie grona. Lepszej jakości owoce uzyskuje się przy cięciu końców gron. Nadaje się do uprawy w różnych podłożach. Odporność na Tm, N*. ● ‘Cheresita’ F1 — odmiana wczesna od średnio wczesnej. Rośliny silnie rosną, tworzą długie (18–25 owoców), wyrównane grona. Czerwone owoce, z niewielką zieloną piętką są nieznacznie większe niż u poprzedniej odmiany, mają masę średnio 10–15 g. Po przycięciu gron zwiększa się masa poszczególnych owoców. Nadaje się do uprawy w różnych podłożach. Odporność na Tm, N*. ● ‘Favorita’ F1 — odmiana średnio wczesna. Rośliny mają pokrój mniej wzniesiony niż u pozostałych odmian. Tworzą długie, podwójne grona (ponad 18 owoców). Owoce (o masie 13–17 g) są czerwone, z niewielką zieloną piętką. Mają bardziej orzeźwiający smak i silniejszy aromat niż u odmiany ‘Evita’ F1. Nadaje się do uprawy we wszystkich podłożach. Odporność na Tm, C5, F2, N*.


    U niektórych odmian pomidorów drobnoowocowych owoce w gronach dojrzewają równomiernie i nie odrywają się od szypułki. Są to tak zwane pomidory całogronowe — przeznaczone do zbioru całych gron, które są nieco krótsze, mają zwykle 10–12 sztuk bardzo słodkich owoców. ● ‘Goldita’ F1 — jej owoce mają intensywny, jasnożółty kolor. Są nieco większe od innych odmian koktajlowych, mają masę 25–30 g. Odporność na Tm, C5*. ● ‘Conchita’ F1 — tworzy czerwone owoce o masie 20–25 g. Odporność na Tm, C5, V, F5, Fr, Wi*. ● ‘Picolino’ F1 — odmiana o owocach czerwonych, o masie 30–35 g. Odporność na Tm, C5, V, F2, N, Fr*. ● ‘Flavorino’ F1 (DRC 186) — odmiana wczesna, o dość silnym wzroście. Tworzy ciemnoczerwone, wydłużone, śliwkokształtne owoce (tzw. cherry plum). Masa pojedynczego owocu wynosi 22–25 g. Odporność na Tm, V, F2, N*. ● ‘Camelia’ — odmiana o średniej wczesności i silnym, nieograniczonym wzroście. Tworzy czerwone, regularnie owalne, bardzo twarde, 2-, 3-komorowe owoce o masie 15–30 g, z zieloną piętką. Można je zbierać pojedynczo lub w całych gronach. Nadają się do dłuższego przechowywania (3–4 tygodni). Odporność na V, F1*. ● ‘Piko’ F1 — odmiana o średniej sile wzrostu i luźnym pokroju. Wytwarza pojedyncze grona o długości ok. 30 cm (do 40 owoców w gronie). Owoce są kuliste, czerwone, można je zbierać całymi gronami. Przeznaczona do uprawy zarówno pod osłonami, jak i w polu. Odporność na Tm, N*. Tolerancja wobec zarazy ziemniaka. ● ‘Supersweet’ F1 — odmiana o silnym wzroście. Tworzy bardzo długie grona, składające się z licznych, drobnych, czerwonych owoców typu cherry (wiśniowe), których w 1 kg jest około 100. Odporność na V, F1*.


    Odmiany przeznaczone do uprawy w polu: ● ‘Ola’ (fot. 3)— bardzo wczesna. Rośliny o średniej sile wzrostu i średnio zwartym pokoju. Owoce z zieloną piętką, zanikającą całkowicie podczas dojrzewania, dość twarde, z małą skłonnością do pękania i tworzenia zniekształceń. Tolerancyjna wobec niesprzyjających warunków w okresie kwitnienia i wiązania owoców, nadaje się do uprawy z większym zagęszczeniu. ● ‘Maskotka’ (fot. 3)— odmiana bardzo wczesna. Rośliny o dość wiotkiej łodydze, małej sile wzrostu, średnim pokroju, średnio rozgałęzione. Owoce w gronach złożonych (rozgałęzionych) są średnio mięsiste, z małą liczbą komór, twarde bez tendencji do pękania. ● ‘Pinokio’ (fot. 3)— odmiana wczesna, karłowa, wiotkołodygowa. Owoce są wyjątkowo słodkie. Można je zbierać całymi gronami. Plon z jednej rośliny wynosi około 1,5 kg (130 sztuk). Odporna na cętkowaną plamistość pomidora. ● ‘Koralik’ — odmiana średnio wczesna, wiotkołodygowa, samokończąca. Owoce zebrane w gronach po 30–40 sztuk. Odporna na zarazę ziemniaka.


    W Katedrze Warzywnictwa AR w Szczecinie oceniano plonowanie odmian ‘Evita’ F1, ‘Favorita’ F1 i ‘Camelia’. Rośliny uprawiano w wysokim, nieogrzewanym tunelu foliowym i prowadzono na 6 gron. Plonowały na zbliżonym poziomie — około 6 kg/m2. Długość gron u odmian ‘Evita’ F1 i ‘Favorita’ F1 była podobna i wynosiła średnio 45 cm. Grona pojedyncze tych odmian liczyły średnio po 28, a podwójne po 41 owoców. ‘Camelia’ miała krótsze grona (31 cm) i zawiązywała mniej owoców: po 17 w gronach pojedynczych, a w podwójnych po 28. Jednakże owoce tej odmiany miały największą masę jednostkową — 32 g. Dla porównania średnia masa owocu ‘Evity’ F1, wynosiła 18 g, a ‘Favority’ F1 — 22 g. Wykazano, że owoce badanych odmian charakteryzują się wysoką zawartością witaminy C i cukrów (‘Evita’ F1 — 37 mg% i 5%, ‘Favorita’ F1 — 32 mg% i 5% oraz ‘Camelia’ — 34 mg% i 4%). Owoce odmiany ‘Camelia’ są twardsze i lepiej się przechowują.



    W uprawie polowej porównywano plon i jakość owoców czterech krajowych odmian: ‘Koralik’, ‘Maskotka’, ‘Ola’ i ‘Pinokio’. Plon handlowy ‘Oli’ był największy i wynosił 5,4 kg/m2. Owoce tej odmiany miały większą masę, średnicę i grubszą ściankę. Owoce ‘Pinokia’ miały najwyższą wartość biologiczną — zawierały najwięcej suchej masy, witaminy C oraz cukrów.

    *odporność na:
    Tm — wirusa mozaiki tytoniu
    N — nicienie
    C5 — pięć ras Cladosporium fulvum powodujących brunatną plamistość liści
    F1 — jedną rasę, lub F2 — dwie rasy, Fusarium oxysporum powodującego fuzaryjne więdnięcie pomidora
    V — werticiliozę
    Fr — fuzariozę zgorzelową
    Wi — srebrzystość liści








    FOT. 3. OWOCE TRZECH ODMIAN PRZEZNACZONYCH DO UPRAWY W POLU













    WARTOŚĆ BIOLOGICZNA OWOCÓW TRZECH ODMIAN POMIDORÓW DROBNOOWOCOWYCH










    PORÓWNANIE PLONU HANDLOWEGO I CECH OWOCÓW KRAJOWYCH ODMIAN POMIDORÓW DROBNOOWOCOWYCH UPRAWIANYCH W PLOU (ŚREDNIA Z LAT 1998-2000)





    Dr hab. Renata Dobromilska jest pracownikiem Katedry Warzywnictwa AR w Szczecinie

    Related Posts

    None found

    Poprzedni artykułOLSZA CZĘŚĆ I – GATUNKI RODZIME
    Następny artykułMIKORYZA W SZKÓŁKARSTWIE

    ZOSTAW ODPOWIEDŹ

    Wpisz treść komentarza
    Wpisz swoje imię

    ZGODA NA PRZETWARZANIE DANYCH OSOBOWYCH *

    Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany, podajesz go wyłącznie do wiadomości redakcji. Nie udostępnimy go osobom trzecim. Nie wysyłamy spamu. Pola, których wypełnienie jest wymagane, są oznaczone symbolem*.