• 12-636-18-51
  • wydawnictwo@plantpress.pl
ogrodinfo.pl
sad24.pl
warzywa.pl
Numer 05/1999

MIECZYKI MOGĄ KWITNĄĆ JUŻ W MAJU

Mieczyki są wspaniałą ozdobą Ogrodu latem - od połowy lipca do połowy września - i w naszym kraju kojarzy się je wyłącznie z tym okresem. Tymczasem na świecie trafiają na rynek także poza naturalnym terminem kwitnienia w polu. Uważane są bowiem za kwiaty równie efektowne, jak róże; zapewne dzięki temu towarzyszą wielu ważnym uroczystościom. Warto i u nas zwrócić uwagę na możliwości, jakie daje przyspieszona uprawa mieczyków pod osłonami, czyli uzyskiwanie kwiatów w maju oraz w czerwcu.
Przyspieszona uprawa mieczyków zapoczątkowana została już w 1952 r. w Holandii i w wielu krajach jest dziś powszechnie prowadzona. W Polsce, już ponad 20 lat temu propagowanie takiej produkcji rozpoczęła doc. Barbara Grabowska, będąca również hodowcą aż 20 odmian tych roślin. Najkorzystniejszy termin rozpoczynania uprawy mieczyków w szklarni to, w warunkach Polski, 15 lutego, kiedy kończy się deficyt usłonecznienia. Zbyt mała intensywność światła, zwłaszcza jeśli nie zostanie skorelowana z odpowiednio niską temperaturą, powoduje wytwarzanie niepełnowartościowych kwiatostanów lub niewytwarzanie ich w ogóle.

Zabiegi przed sadzeniem bulw
Do uprawy przyspieszonej należy używać bulw dużych, zdrowych i nieuszkodzonych. Ponieważ na mieczykach dość powszechnie występuje wciornastek mieczykowiec (Thrips simplex), jeszcze przed złożeniem bulw w przechowalni należy moczyć je przez 30 minut w roztworze preparatu Actelic 500 EC lub Orthene 75 SP (0,1%). Jeśli pominie się ten zabieg, to w czasie przechowywania bulw konieczne jest 2-, 3-krotne odparowywanie preparatu Nogos 500 EC (10-12 cm3/100 m3 pomieszczenia). Na opłacalność tego typu produkcji mieczyków wpływa głównie termin kwitnienia, a także plon kwiatów ciętych oraz ich jakość. Aby przyspieszenie kwitnienia było znaczące, należy przed sadzeniem preparować bulwy. Mieczyki uprawiane w ogrzewanej szklarni z bulw tak potraktowanych kwitną - w zależności od odmiany - zazwyczaj około dwóch tygodni wcześniej niż z bulw niepreparowanych, co może już być wynikiem dobrym z ekonomicznego punktu widzenia. Z preparowanych bulw uzyskuje się także większy procent roślin kwitnących. Dzięki właściwemu wyborowi odmian - najlepiej spośród wczesnych i średnio wczesnych - można sobie zapewnić zbiór już od maja (tabela). W tym czasie białe odmiany mieczyków stanowiłyby doskonałe urozmaicenie asortymentu kwiatów popularnych w okresie uroczystości komunijnych.

ODMIANY MIECZYKÓW KWITNĄCE W MAJU - Z BULW PREPAROWANYCH, SADZONYCH 15 LUTEGO DO SZKLARNI OGRZEWANEJ (OBSERWACJE Z KILKU LAT): * barwa dominująca


Zabieg preparowania polega na umieszczeniu bulw w podwyższonej temperaturze i obniżonej wilgotności powietrza, dzięki czemu zapoczątkowany zostaje wzrost pędów (długość 1-3 cm) oraz tworzą się zawiązki korzeni. Czas preparowania bulw, przy wilgotności względnej powietrza 50-60%, wynosi: 4 tygodnie (w temperaturze 30-33°C), 6 tygodni (w 25-30°C) lub 8 tygodni (w 22-23°C). Najłatwiej jest zapewnić optymalne warunki w zakresie 22-23°C. Jeśli więc przyjmiemy dzień 15 lutego jako termin sadzenia bulw, to preparowanie trzeba rozpocząć w tym przypadku już 20 grudnia poprzedniego roku. Przedtem bulwy należy pozbawić łusek okrywających, aby cieple powietrze miało lepszy dostęp do pąków i aby mogły one swobodnie rosnąć. Po zdjęciu łusek wskazane jest zaprawienie bulw na mokro. Dobre efekty daje użycie mieszaniny preparatów Sportak 45 EC (0,4%), Merpan 50 WP (1,0%), Sumilex 500 SC (0,5%) oraz Nogos 500 EC (0,1%). Jeśli bulwy po preparowaniu są nadmiernie przeschnięte, wskazane jest bezpośrednio przed sadzeniem moczenie ich w wodzie przez 2-3 godziny.

Sadzenie i dalsza uprawa
Optymalna gęstość sadzenia bulw mieczyków pod osłonami wynosi około 80 sztuk na 1 m2. Zalecane odległości to 6-10 cm w rzędzie i 15 cm między rzędami, a głębokość - 5-8 cm (mniejsza niż przy uprawach w polu). W uprawie przyspieszonej w szklarni mieczyki osiągają dużą wysokość. Konieczne jest zatem umieszczenie na zagonach siatek wspierających (najczęściej dwóch warstw w odstępach 40 cm), które zapobiegną wyłamywaniu się roślin (fot.).

MIECZYKI W UPRAWIE SZKLARNIOWEJ WYMAGAJĄ SIATEK WSPIERAJĄCYCH


Lepsza jest uprawa mieczyków na zagonach gruntowych niż na stołach, ze względu na niższą temperaturę podłoża przy pierwszej metodzie produkcji. Zagony w szklarniach należy przed sadzeniem głęboko przekopać. Ponieważ mieczyki na początku wzrostu są bardzo wrażliwe na zasolenie, nie jest wskazane nawożenie podstawowe. Dopiero gdy trzeci liść staje się widoczny oraz gdy ukazuje się kłos kwiatostanowy, powinno się rośliny zasilić. Zaleca się utrzymywanie następującej temperatury powietrza i podłoża: - w lutym i do połowy marca, odpowiednio, 12-14°C i 10-12°C, - w drugiej połowie marca 14-16°C i 12-14°C, - w kwietniu 18°C i 16°C, - w maju 20-22°C i 18°C. Zbyt wysoka temperatura jest często przyczyną nadmiernego wzrostu liści, a tym samym słabego wykształcenia kwiatostanów. Gdy bulwy zostaną posadzone, podłoże należy obficie podlać, tak aby było nasiąknięte wodą do głębokości co najmniej 20 cm. W stadium trzeciego liścia powinno ono lekko przeschnąć, a kiedy ukażą się kolejne liście, trzeba nawadniać częściej. Ponownie ograniczamy intensywność podlewania, gdy zauważalny staje się kwiatostan, a w miarę wydłużania się kłosa podlewamy normalnie. Duże bulwy należące do I-II klasy wielkości (obwód co najmniej 12 cm) wydają najczęściej kilka pędów kwiatostanowych. Jednak dla uzyskania okazałych kwiatów pozostawia się tylko jeden pęd na bulwie, a pozostałe wyłamuje we wczesnym stadium rozwoju. Kwiaty należy ścinać wówczas, gdy wybarwią się 3, 4 pąki w kłosie. Przyjmuje się, że przyspieszona uprawa mieczyków jest opłacalna, gdy na plantacji zakwita co najmniej 75% roślin. W przypadku niektórych odmian o mniej sztywnych pędach celowe wydaje się skrócenie długości pędów, np. za pomocą retardantów. Jednak, najwygodniejsze w praktyce, opryskiwanie regulatorami wzrostu nie przynosi zadowalających rezultatów. Ustawienie liści mieczyka, ich kształt oraz pokrywający je nalot woskowy powodują, że roztwór zawierający te środki bardzo łatwo spływa z roślin. W naszym Zakładzie Roślin Ozdobnych badamy więc możliwości skarlenia mieczyków poprzez moczenie bulw w retardancie bezpośrednio przed ich posadzeniem na miejsce stałe w szklarni. Wstępne wyniki doświadczeń potwierdzają celowość takiego postępowania. Duży jest wybór zagranicznych odmian mieczyków zalecanych do uprawy w ogrodach i szklarniach (przykłady - na str. 74). Asortyment tradycyjny został wzbogacony przez odmiany o znacznie mniejszych kwiatostanach, coraz bardziej popularne w Europie Zachodniej, a zwłaszcza w Holandii. Niedawno w Izraelu, wśród tych drobnokwiatowych mieczyków, powstała grupa odmian o nazwie Orchidiola. Jest szczególnie polecana producentom, nie tylko ze względu na piękne, dwubarwne kwiaty, lecz także z powodu dużej tolerancji wobec obniżonej temperatury i gorszego usłonecznienia. Lista naszych krajowych odmian mieczyków jest także bogata - obejmuje ponad 40 pozycji. Mamy więc z czego wybierać. Przy wprowadzaniu nowych odmian do uprawy przyspieszonej istnieje jednak zawsze konieczność sprawdzenia ich przydatności do tego celu.

'Hunting Song'




'Deciso'




'Mascagni'




'Nova Lux'




'Peter Pears'




'Priscilla'




'Spic & Span'




'Traderhorn'




'White Frendship'


Autorka pracuje w Zakładzie Roślin Ozdobnych Akademii Techniczno-Rolniczej w Bydgoszczy