• Skończyły się zbiory, a przed sadownikami stoi konieczność jak najlepszego przechowania owoców. Nie powinno być problemów ze sprzedażą owoców bardzo dobrej jakości. A taką uzyskujemy zapewniając optymalne warunki wzrostu
  i rozwoju w sadzie, a także prowadząc zbiór w okresie optymalnej dojrzałości zbiorczej. Cieszy mnie, że tak wiele osób kupiło w tym roku przygotowany przez nasze wydawnictwo "Pakiet skrobiowy". Pamiętajmy — jest to jeden, ale nie jedyny sposób oznaczania dojrzałości zbiorczej.
• W czasie przechowywania owoce oddychają i transpirują wodę, przez co tracą masę i zmniejsza się ich jędrność. W celu ograniczenia strat wilgotności wskazane jest szybkie schłodzenie owoców oraz utrzymywanie możliwie wysokiej wilgotności powietrza w komorze. Temperatura zbieranych owoców często przekracza 20°C, a przechowywanych wynosi zaledwie kilka stopni powyżej zera. Wydajność chłodnicza urządzeń powinna uwzględniać wielkość dziennego załadunku owoców oraz prędkość schładzania. Różnica pomiędzy temperaturą powietrza w chłodni a temperaturą powierzchni chłodnicy — określana jako delta T (DT) — powinna być jak najmniejsza. Maksymalnie może wynosić do 5–6°C. Ważna jest też temperatura wewnątrz przechowywanych owoców. Dlatego warto jeden z termometrów umieścić w miąższu jabłek.
• Renomowane firmy chłodnicze pamiętają o okresowych przeglądach konserwacyjnych i przed każdym kolejnym sezonem przechowalniczym opracowują dla sadowników korzystających z ich urządzeń zalecenia dotyczące przechowywania. Te ostatnie powinny zawierać następujące dane: zalecana temperatura schłodzenia owoców (temperatura wsadu), dopuszczalny czas schłodzenia do osiągnięcia przez owoce optymalnej temperatury przechowywania, zalecane ustawienie zakresu pracy termostatu, określenie optymalnego procentowego składu O₂ i CO₂ w chłodniach z KA i ULO. Dla odmiany 'Golden Delicious' temperatura wsadu w chłodni zwykłej powinna wynosić 0,6–1,3°C, a 3–4°C w chłodni z ULO. Temperatura przechowywania powinna wynosić 0,6–1,3^oC w chłodni zwykłej i 1,3–2,0 w chłodni z KA. Dla 'Jonagolda' parametry te wynoszą odpowiednio 2–3°C i 3–4°C, a podczas przechowywania odpowiednio 0,6–1,3°C i 0,8–1,3°C. W chłodniach z KA skład atmosfery dla tych odmian powinien wynosić 1,3–1,5% O₂ i 3,1–3,3% CO₂. Zbyt wysokie stężenie CO₂ może powodować poparzenie skórki, brązowienie miąższu, a nawet inkluzje korkowe. Niskie stężenie tlenu sprzyja fermentacji alkoholowej, co negatywnie wpływa na smak jabłek oraz powoduje gnicie owoców.
• O efektywności przechowywania owoców świadczy między innymi ilość wydzielanej wody — dla opisywanych odmian powinno to być nie więcej niż 80–100 l wody na tydzień na 100 ton owoców. Aby kontrolować ilość wody, wyprowadzamy przewód spod chłodnic na zewnątrz komory, umieszczamy na przykład w plastikowej beczce i dokonujemy pomiarów.
• Jeżeli po wyjęciu owoców z chłodni, zwłaszcza tych przechowywanych bliżej chłodnic, znajdujemy jabłka przemarznięte, może to świadczyć o złej konstrukcji, wadliwej lokalizacji chłodnic czy niewłaściwym ustawieniu skrzyniopalet. Najczęściej powodem jest jednak złe dobranie chłodnic i agregatów do pojemności pomieszczeń, a także w stosunku do dziennego wsadu owoców.
• Częstym błędem popełnianym przez sadowników jest przechowywanie jabłek i gruszek w takiej samej temperaturze. Należy pamiętać, że na przykład 'Konferencja' powinna być przechowywana w temperaturze około 0,5°C.
• Drzewek owocowych nie wolno przechowywać razem z owocami. Podobnie nie należy przechowywać z sobą drzewek jabłoni i grusz. Drzewka trzeba przechowywać w skrzyniopaletach, obsypane trocinami, torfem czy piaskiem. Należy pamiętać, aby otoczenie korzeni nie było zbyt wilgotne, bo może to powodować pleśnienie, a nawet gnicie korzeni i porażanie przez choroby kory i drewna. Optymalna temperatura przechowywania drzewek powinna się wahać od –1°C do –1,5°C. Drzewka owocowe dobrze przechowują się również pod wiatami, zadaszeniami czy w chłodnych piwnicach, najlepiej w piasku. Pamiętajmy także o rozwiązaniu pęczków, dokładnym zasypaniu przestrzeni między korzeniami, rozłożeniu trucizn przeciwko gryzoniom. Nie zaszkodzi, jeżeli drzewka odmian wrażliwych na choroby kory i drewna zostaną opryskane fungicydami miedziowymi.
• Opryskiwanie 5% roztworem mocznika drzew jabłoni i grusz można wykonywać po zbiorach owoców, na około 10–14 dni przed opadaniem liści. Zabieg ten, poprzez szybszy rozkład liści, a przez to form zimujących grzyba powodującego parcha jabłoni (Venturia inaequalis), zmniejsza presję infekcyjną w następnym sezonie wegetacyjnym. Dodatek do mocznika fungicydów miedziowych pozwala zabezpieczyć rany po liściach przed patogenami grzybowymi, powodującymi choroby kory i drewna.

Piotr Gościło – doradca sadowniczy Grupy Hasło