W Warszawie 8 czerwca odbyło się seminarium "Nowości w uprawie róż w szklarni" zorganizowane przez firmy Zatra oraz Philips Ligh­ting Polska, na którym omówiono zagadnienia doświetlania, a także utrzymania w dobrej zdrowotności plantacji róż.

W prezentowanych przez Andrzeja Jarosiewicza z firmy Zatra badaniach, które przeprowadzono w Instytucie Sadownictwa i Kwiaciarstwa w Skierniewicach, róże były doświetlane wysokoprężnymi lampami sodowymi o mocy 600 W, działającymi pod napięciem 230 V. Doś­wietlano 6 lub 12 godzin na dobę, utrzymując natężenie światła fotosyntetycznie
czynnego (PAR) na poziomie 80–110 mol/m²/s (5714–7857 lx) — oprawy zawieszono 2,4 m od powierzchni gruntu, jedna lampa przy­padała na około 9 m². Przez 2,5 roku uprawy plonowanie róż zimą wzrosło, w porównaniu z niedo­świetlaną kontrolą o około 55–80% przy 6-godzinnym i o mniej więcej 40–100% przy 12-godzinnym doświetlaniu, w zależnoś­ci od odmiany.

Podczas konferencji wiele uwagi poświęcono nowemu systemowi oświetleniowemu, który pracuje pod napięciem 400 V. Paweł Morawski z firmy Philips Polska podał, że lampy SON-T PIA Green Power 600/400V zamontowane w oprawach Zatra 2 600/400V emitują o 7,5% więcej promieniowania fotosyntetycznie czynnego niż te pracujące w systemie 230 V. Według producenta, niższe są koszty instalacji takiego systemu (m.in. okablowania), a także tańsza jest jego późniejsza eksploatacja, ponieważ system ten wyróżnia się większą skutecznoś­cią świetlną. Kolejną jego zaletą jest długo utrzymujący się, stabilny strumień świetlny (95% po 10 000 godzin pracy). Do systemu 400-woltowego należy dobrać odpowiednie komponenty — układ zapłonowy TRIDONIC ZRM 6-ES/B/400V, statecznik DS.1 600/400V oraz kondensator MKP 20F 400V.

Docent Adam Wojdyła z ISK omówił różne sposoby dezynfekcji pożywki w zamkniętych systemach uprawy roślin (czytaj HO 5/04), a także odkażania podłoża, pomieszczeń, konstrukcji i wyposażenia szklarni oraz narzędzi, przed rozpoczęciem kolejnego cyklu produkcyjnego. Do odkażania podłoża po zakończonej uprawie poleca się, między innymi, środki: Agrosteril 110 SL (w stężeniu 2,5–5%, w ilości 2–3 l cieczy użytkowej/m²), Agrigerm 2000 SL (1–2%, 2–3 l/m²), Trisep 210 SL (0,5%, 4 l/m²), których roztworami podlewa się podłoże. Preparaty te nadają się również do odkażania konstrukcji szklarni, stołów, przejść. W przypadku wspomnianych elementów wyposażenia należy zastosować wyższe stężenia roztworów: Agrosteril 110 SL — 5%, 200 ml/m²; Agrigerm 2000 SL — 2%, 100 ml/m²; Trisep 210 SL — 1%. Maty położone przed wejściem do pomieszczeń uprawowych lub na stołach dezynfekuje się wymienionymi wyżej preparatami, z wyjątkiem Trisepu. Narzędzia, doniczki, skrzynki, maszyny powinno się opryskiwać lub zanurzyć w roztworze środka: Agrosteril 110 SL (5%) na około 15 minut, Agrigerm 2000 SL (2%) — na około 5 minut, Trisep 210 SL (2%) — na 0,5–1 godz.

Profesor Gabriel Łabanowski z ISK omówił ochronę plantacji róż przed szkodnikami, w tym najgroźniejszymi — przędziorkiem chmielowcem (czytaj HO 6/04), wciornastkiem zachodnim oraz mączlikiem szklarniowym. Wciornastka zachodniego, powodującego zasychanie wierzchołkowych części płatków kwiatów i pojawianie się brązowych plam na liściach, można wykryć przy pomocy tablic lepowych żółtych lub niebieskich albo rośliny pułapkowo-sygnalizacyjnej — saintpaulii. Wciornastka, oprócz preparatów chemicznych (patrz "Program ochrony roślin ozdobnych"), zwalczają także środki zawierające żywe organizmy — Amb­lyseius System, Thripex. Mączlika szklarniowego również można zwalczać biologicznymi preparatami. Zalecane są: Preferal, Encarsia System, En-Strip, Enermix, Ercal.

Do szkodników okresowo występujących na róży należą, między innymi: mszyca ziemniaczana smugowa oraz mszyca różano-szczeciowa, opuchlak truskawkowiec, gąsienice z rodziny zwójkowatych i sówkowatych. Formy uskrzydlone mszyc można wykryć przy pomocy żółtych tablic lepowych lub szalek Moericka (intensywnie żółtych naczyń wypełnionych wodą z dodatkiem substancji zwiększającej napięcie powierzchniowe cieczy), a formy bezskrzydłe — poprzez lus­trację roślin. Chrząszcze opuchlaka truskawkowca wygryzają dziury w liściach, a larwy uszkadzają szyjkę korzeniową, powodując w ten sposób niekiedy zamieranie roślin. Do zwalczania chrząszczy najlepiej jest wykorzystać Talstar 100 EC (0,05%), a larw — biologiczny preparat — Larvanem. Gąsienice z rodziny zwójkowatych i sówkowatych żerując uszkadzają kwiaty. Szkodniki te należy zwalczać, na przykład, środkami: Owadofos 540 EC (0,15%), Sumithion Super 1000 EC (0,075%).

JG