• 12-636-18-51
  • wydawnictwo@plantpress.pl
ogrodinfo.pl
sad24.pl
warzywa.pl
Numer 10/2004

INTERNET DLA KAŻDEGO

Internet staje się podstawowym narzędziem wpływającym na rozwój społeczny i gospodarczy świata. Używanie poczty elektronicznej, transmisji danych, handel i transakcje elektroniczne oraz korzystanie z usług multimedialnych jest coraz powszechniejsze, również w branży ogrodniczej. W tym artykule chcę przedstawić podstawy działania internetu, informacje o tym, jak założyć skrzynkę pocztową e-mail, własną stronę WWW oraz zasady poszukiwania informacji za pomocą wyszukiwarek.

 Połączenia

Obecnie podstawowym i najpopularniejszym sposobem łączenia się z internetem jest połączenie za pomocą modemu zewnętrznego lub wewnętrznego (montowanego wewnątrz jednostki centralnej). Istnieje kilkanaście innych sposobów nawiązywania połączeń z internetem, polecanych tym, którzy spędzają w sieci więcej niż godzinę dziennie lub chcą jednocześnie korzystać z telefonu oraz internetu.

Strony WWW

Są one definiowane za pomocą stworzonego w tym celu języka HTML (Hyper Text Markup Language), zwanego językiem opisu strony. Dokument HTML jest zwyk­łym plikiem tekstowym, który zawiera polecenia opisujące wygląd strony (format tekstu, rysunki, linki, itp.). Aby można było oglądać zawartości stron WWW, potrzebujemy przeglądarki (ang. browser), która odczytuje zawartość strony zapisaną w języku HTML i przetwarza na czytelny dokument. Najpopularniejszymi przeglądarkami są Internet Explorer firmy Microsoft oraz Netscape Navigator firmy Netscape. Są one zintegrowane z gamą sieciowych akcesoriów obsługujących pocztę elektroniczną, grupy dyskusyjne, rozmowy telefoniczne przez internet, tworzenie stron HTML. Aby przeglądać strony WWW należy tylko wpisać poprawnie adres strony WWW (na przykład http://www.haslo.pl). Adres strony WWW zaczyna się niezmiennie od http://. Tego członu możemy nie wpisywać, gdyż przeglądarki domyślnie same go dopisują. Dalej występuje nazwa komputera, składająca się z kilku nazw oddzielonych kropkami.
W poprawnej nazwie komputera powinny występować, kolejno od prawej: symbol kraju: pl (Polska), de (Niemcy), uk (Wielka Brytania), it (Włochy), ca (Kanada), itd., (strony pochodzące z USA nie posiadają nazwy kraju); nazwa instytucji — w tym przykładzie HASLO oraz nazwa komputera (często www, co świadczy, iż jest to strona do przeglądania). Często w nazwach występują określenia wskazujące na rodzaj instytucji: com — firma komercyjna, edu — edukacyjna, gov — rządowa, itd. Do nazwy komputera może być doklejona (z prawej strony) pełna ścieżka dostępu do pliku lub tylko ciąg nazw folderów, na przykład /wogr/katedry.htm, które tworzą pełne adresy (np. http://www.au.poznan.pl/wogr/katedry.htm).

Sposoby nawiązywania połączeń z internetem

Poczta elektroniczna

To jedna z podstawowych i bardzo przydatnych funkcji internetu. Poczta elektroniczna — e-mail — umożliwia wysyłanie listów do innych użytkowników posiadających konto — elektroniczną skrzynkę na listy. Oprócz listów, można przesyłać w ten sposób również pliki w różnych formatach. Koszt przesłania listu nie przekracza opłaty za lokalną rozmowę telefoniczną. E-mail jest usługą bazującą na specjalnych serwerach pocztowych, działających pod kontrolą różnych systemów operacyjnych, które posługują się wspólnymi protokołami należącymi do grupy SMTP (ang. Simple Mail Transfer Protocol) oraz POP3 (ang. Post Office Protocol). Listy adresujemy według schematu: adresat@nazwa komputera adresata. Pierwszy człon to tak zwany identyfikator przyznawany przez administratora sieci lub tworzony przez nas samych przy zakładaniu konta, drugi identyfikuje serwer odbierający korespondencję użytkownika. Symbol @ (określany potocznie jako "małpa") można przetłumaczyć jako "na", czyli konto danego adresata na takim komputerze, bądź w takiej organizacji czy firmie. Założenie konta poczty elektronicznej jest prostą czynnością, która nie powinna nam zająć więcej niż 3 minuty. Każdy większy portal oferuje nam taką możliwość. Oto adresy, pod którymi możemy szybko założyć konto e-mail:

http://konto.gazeta.pl/konto/0,0.html
http://poczta.interia.pl
http://poczta.onet.pl
http://profil.o2.pl/rejestracja.php
http://profil.wp.pl/pakiety.html
http://www.panoramafirm.com.pl/poczta

Po zalogowaniu się w jednym z tych portali wybie­-ramy rodzaj konta pocztowego (darmowe bądź płatne), przypisujemy sobie określony dla nas identyfikator (login) oraz hasło, dzięki któremu do naszej poczty nikt inny nie będzie miał dostępu. Następnie wypełniamy krótki formularz, w którym należy podać informacje umożliwiające skontaktowanie się z użytkownikiem oraz informacje demograficzne (np. wiek, płeć). Przy wyborze skrzynki pocztowej należy zwrócić uwagę na jej pojemność, czyli wielkość listu, jaki możemy przesłać jednorazowo, oraz posiadanie skanera antywirusowego chroniącego nasz komputer przd zainfekowaniem poczty wirusami. Możemy również skorzystać z płatnych adresów e-mail, które pozbawione są, między innymi, przesyłanych reklam i oferują lepsze parametry.

Zakładanie własnej strony WWW

Założenie własnej strony WWW jest obecnie równie pros­te, jak założenie konta e-mail. Istnieje wiele darmowych edytorów, które pomogą przekształcić zwykły tekst pisany na kod w języku HTML, na przykład:

http://www.pajaczek.pl
http://amigo.pop.pl
http://ezhtml.bydnet.com.pl
http://republika.onet.pl/webmajster.html
http://website.e-clipse.org

Dokument napisany w języku HTML to nic innego, jak zwykły plik tekstowy zapisany z rozszerzeniem .htm lub .html. Składa się na niego właściwy tekst (wyświetlany w przeglądarce) oraz znaczniki HTML, które definiują format zawartości. Informacje przekazane przez znaczniki przekładają się bezpośrednio na wygląd strony WWW w oknie przeglądarki. HTML pozwala na formatowanie tekstu, kreślenie linii, dołączanie grafiki, dźwięków i filmów video oraz zachowywanie całości w zbiorach tekstowych, zrozumiałych dla wszystkich komputerów. Więcej o języku HTML i budowie stron WWW znajdziemy pod adresami:

http://www.ibi.uni.wroc.pl/HTML12
http://webmaster.helion.pl
http://11520.webpark.pl/start.htm
http://www.ipts.m4u.pl

Jeżeli dokument HTML nie zostanie odczytany przez specjalny program nazywany przeglądarką, będzie wyg­lądał jak tekst z porozrzucanymi znakami. Przeglądarka interpretuje znaczniki języka HTML i pokazuje sformatowany już dokument na ekranie. Można również skorzystać z gotowych szablonów oraz grafik, które można wykorzystać do wzbogacenia naszej strony w szatę graficzną. Mając szablon wystarczy tylko dodać zdjęcia oraz tekst i strona jest już gotowa. Niektóre strony z gotowymi szablonami:

http://miasto.interia.pl/projekty/wybor
http://szablonownia.atcsites.com
http://szablony.e-tools.pl
http://webpark.pl/szablony.html
http://www.kambit.pl/szablony.php
http://www.siteql.net
http://www.szablon.pl
http://www.szablony.bajt.net/szablony.php
http://www.szablony.pl
http://www.szablony.prv.pl

Po przygotowaniu strony kolejnym krokiem jest opub­likowanie jej w internecie. Nie jest to czynność skomplikowana, a do jej wykonania potrzebujemy plików HTML, które wcześniej przygotowaliśmy, konta na jednym z serwerów umożliwiających zamieszczenie strony i narzędzia pozwalającego na przesłanie plików. Założenie konta pocztowego na większości darmowych serwerów daje również możliwość opublikowania własnej strony WWW. Przykładem mogą być portale Onet.pl, Wirtualna Polska czy Interia.pl, które udostępniają własnym użytkownikom do dyspozycji 9–12 MB darmowej powierzchni serwera na strony WWW. Aby przesłać własną stronę WWW na przydzielone konto należy skorzystać z protokołu FTP (File Transfer Protocol), który jest standardowym protokołem służącym do transmisji plików poprzez internet. Dzięki oprogramowaniu FTP (zwanemu ftp, ftp-client, itp.) można "wrzucić" dowolny plik (zdjęcie, tekst, itp.) na zdalny serwer i analogicznie "ściągnąć". Aby przesłać pliki z naszego komputera na serwer, należy zalogować się — podać swój login, hasło i adres serwera. Po zalogowaniu znajdujemy się w naszej skrzynce pocztowej. Możemy odebrać i wysłać pocztę, ale także przejść do miejsca, z którego można przesłać pliki
z foldera WWW na serwer ftp. Po przesłaniu wszystkich plików należy sprawdzić, czy strona jest czytana poprawnie przez przeglądarkę. Poprawność budowy strony można sprawdzić pod adresem http://validator.w.3org (po wpisaniu adresu strony uzyskamy listę z ewentualnymi błędami w kodzie HTML).

Korzystając z darmowych serwerów nie mamy dużego wpływu na adres naszej strony WWW. Najczęściej będzie się ona składać z dwóch części — nazwy serwera, na którym przechowywana jest nasza strona, oraz loginu. Na przykład przy korzystaniu z serwera republiki (Onet.pl) konfiguracja nazwy będzie wyglądała następująco: http://www.republika.pl/login. Istnieje również możliwość skorzystania z płatnej wersji domeny (niepowtarzalnego adresu). Przed przystąpieniem do rezerwacji domeny należy sprawdzić, czy wybrany przez nas adres jest wolny oraz jaki jest koszt jego zakupu. Aby poznać ofertę, można skorzystać z adresów:

http://domeny.onet.pl
http://www.cvd.pl
http://www.dns.pl
http://www.domeny.org
http://www.nazwa.pl
http://www.rejestracjadomen.pl
http://www.xip.pl

Dzięki własnej domenie witryna firmy lub prywatnego serwisu będzie miała unikatowy adres w skali światowej. Własna domena to wygoda, ponieważ krótką nazwę łatwiej zapamiętać.

Dodatkowymi elementami strony WWW są skrypty, które mogą ubarwić wygląd lub usprawnić działanie naszych witryn. Takie komponenty "ożywiają" stronę oraz pozwalają uzyskać informacje o liczbie osób odwiedzających stronę i ich opinie. Gotowe przykłady takich skryptów można pobrać ze stron:

http://webmaster.helion.pl/kurshtml/skrypt/skrypt.htm
http://scrypty.com
http://skrypty.skryptoteka.pl
http://www.marcom.website.pl/skrypty.htm

O gotowej stronie WWW, nawet najprostszej, nie można zapominać. Nieodświeżanie jej zawartości prowadzi do tego, że odwiedzający więcej do niej nie powrócą. Podobnie jak prowadząc własną firmę, również posiadając własną stronę internetową musimy kontrolować, aby jej zawartość odpowiadała faktycznemu profilowi działalności oraz wielkości oferty, którą mamy do przedstawienia.

Wyszukiwarki

Nasza strona musi zostać dopisana do katalogów portali internetowych, aby wyszukiwarki wyświetlały adres naszej witryny na liście wyników i aby osoby poszukujące informacji mogły ją znaleźć. Wyszukiwarki są zasobami sieci, które śledzą informacje dostępne w internecie i odpowiadają każdemu użytkownikowi, co i gdzie się znajduje. Inaczej mówiąc, jest to duża baza danych, do których jest dostęp poprzez stronę WWW wyszukiwarki. Oto lista najpopularniejszych:

http://www.altavista.com
http://www.google.pl
http://www.infoseek.com
http://www.ixquick.com
http://www.netoskop.pl
http://www.netsprint.pl
http://www.search.com
http://www.yahoo.com

Możemy również skorzystać z multiwyszukiwarek. Ich zaletą jest to, że po wpisaniu zapytania wysyłają one zapytania do kilku wyszukiwarek jednocześnie (polskich i zagranicznych), a wadą — czas poszukiwana wyników (dla niektórych można określić czas poszukiwania — np. "szukaj maks. 30 sekund"). Przykłady multiwyszukiwarek:

http://www.dogpile.com
http://www.emulti.pl
http://www.infind.com
http://www.into.pl/wyszukiwarki/
http://www.metacrawler.com

Należy pamiętać, iż większość baz danych jest olbrzymia i z każdym dniem się powiększa. Jeżeli poszukuje się informacji bez odpowiedniej strategii oraz przygotowania, można otrzymać tysiące dokumentów, z których i tak przejrzymy najwyżej pierwszą trzydziestkę. Reszta wyników jest najczęściej pomijana, chociaż mogą znaleźć się tam informacje związane z przedmiotem naszych poszukiwań.

Aby poprawnie odnaleźć szukaną informację lub produkt, należy postępować według ustalonych zasad. Budując zapytanie, należy używać rzeczowników i dopełnień jako słów kluczowych. Wprowadzając dane słowo należy je wpisywać małymi literami, ponieważ wyszukiwanie będzie odbywać się bez rozróżniania wielkich i małych liter. Na przykład, słowo "ogrodnictwo" w zapytaniu będzie odpowiadało każdemu z następujących słów: ogrodnictwo, OGRODNICTWO, OgRoDnIcTwO lub Ogrodnictwo w pojawiających się wynikach.

Traktując internet jako bazę danych jej zawartość należy przeszukiwać zgodnie z zasadami używanymi w komputerowych bazach danych na całym świecie. Do tego celu używamy operatorów logicznych (Boolean commands), które wykorzystuje się do budowy sformułowań zapytań. Najczęściej używa się trzech podstawowych operatorów logicznych: OR, AND (+), NOT (–).

Większość wyszukiwarek akceptuje operator OR (lub), jako domyślny w stawianych zapytaniach, dlatego nie ma potrzeby wpisywania go pomiędzy szukanymi słowami. Operator OR używany jest najczęściej do wyszukiwania synonimów oraz pojęć. Umożliwia znalezienie dokumentów zawierających co najmniej pierwsze, drugie lub obydwa słowa równocześnie. Im więcej słów kluczowych wpiszemy, tym więcej otrzymamy odpowiedzi.

Szukane słowa w Infoseeku

Wyniki

ogrodnictwo

2292

sadownictwo

695

ogrodnictwo OR sadownictwo

94 357

Operatora AND (i) używamy dla zawężenia wyników, czyli wyszukania tych dokumentów, które zawierają wskazane przez nas słowa. Większość wyszukiwarek akceptuje użycie operatora AND, jednakże niektóre honorują tylko użycie symbolu +, którego działanie jest identyczne jak operatora AND.

Szukane słowa w Infoseeku

Wyniki

Ogrodnictwo

2292

Sadownictwo

695

ogrodnictwo AND sadownictwo

157

Operator NOT (nie) stosujemy, gdy chcemy uzyskać informacje na temat jednego z słów kluczowych, lecz tylko w dokumentach niezawierających drugiego słowa. Tego operatora należy używać ostrożnie, gdyż możemy pozbawić się dokumentów zawierających szukane słowa. Niektóre wyszukiwarki akceptują również użycia symbolu –.

Szukane słowa w Infoseeku

Wyniki

ogrodnictwo

2292

sadownictwo

695

ogrodnictwo NOT sadownictwo

2135