• 12-636-18-51
  • wydawnictwo@plantpress.pl
ogrodinfo.pl
sad24.pl
warzywa.pl
Numer 11/2004

PRZED NOWYM SEZONEM HANDLOWYM JABŁEK

Szacuję, że w ostatnich 5 latach założono około 3000 ha superintensywnych sadów dających średni plon 30 ton z hektara oraz 3000 ha na średnim poziomie intensywności — plon do 20 ton z hektara. Z tych nowych sadów można się spodziewać około 150 tys. ton nowych odmian jabłek dobrej jakości. Z tego powodu zbiory jabłek w Polsce mog­łyby przekroczyć granicę 2,5 mln ton. W tym roku parch jabłoni wyrządził jednak istotne szkody w wielu sadach przydomowych o niskim poziomie pielęgnacji drzew, co będzie miało wpływ na wielkość tegorocznych zbiorów jabłek — zbierzemy około 2,4 mln ton.

Moim zdaniem, nadal około 50% jabłek to owoce przemysłowe. Obawiam się, że w tym sezonie część jabłek przemysłowych będzie oferowana jako deserowe. Zamiast do przetwórni, trafią na półki sklepowe. Tak było we wrześ­niu w wielu sklepach. W związku z tym do przemysłu przetwórczego zamiast 1,1–1,2 mln ton może trafić mniej niż 1 mln ton jabłek przemysłowych. Mimo niższej podaży jab­łek przemysłowych wczesną jesienią, cena dla producenta wynosiła w początkach września tylko 0,20–0,23 zł/kg, a w początkach października 0,25–0,28 zł/kg, czyli ceny były niższe niż w zeszłym roku, przy większej podaży tych owoców. Dlatego nadal nie rozumiem polityki cenowej przemysłu przetwórczego. Warto nadmienić, że w Niemczech cena 1 kg jabłek przemysłowych wynosiła w początkach września 4–5 eurocentów, a w początkach października 6–7 eurocentów. Równocześnie jest mało prawdopodobne, aby w tym sezonie w Polsce cena jabłek przemysłowych przekroczyła 0,4 zł/kg.

Inaczej może być na rynku jabłek deserowych. Prognozy zbiorów jabłek przedstawione na kongresie "Prognosfruit 2004" w Lublinie sugerują, że w całej Europie może być nieco mniej jabłek niż w roku ubiegłym, a w 25 krajach Unii Europejskiej — zbiory tych owoców będą na poziomie roku ubiegłego. Podzielam pogląd zagranicznych ekspertów, że w tym sezonie w krajach Wspólnoty łatwy będzie zbyt jabłek deserowych, a ceny skupu będą na poziomie cen sezonu 2003/2004. W Polsce były one zadowalające dla dobrych producentów jabłek, zwłaszcza późną wios­ną. Sądzę, że także w tym sezonie opłacalne będzie dłuższe przechowywanie jabłek w warunkach zmodyfikowanej atmosfery, mimo iż przybyło i nadal przybywa tego typu chłodni. Swoje przypuszczenie opieram na niższych zbiorach jabłek we wschodniej Europie. Ponadto rośnie zainteresowanie naszymi jabłkami ze strony importerów z krajów zachodniej Europy. Już pod koniec sierpnia eksportowano większe ilości jabłek letnich odmian ('Delbarestivale' i sportów), głównie do krajów skandynawskich. Po odliczeniu kosztów opakowań i innych, producentowi zostawało 1,1–1,2 zł/kg. W przypadku jabłek sprzedanych bez dłuższego okresu przechowania taką cenę można uznać za atrakcyjną dla producenta. W tym roku, jak jeszcze nigdy dotąd, już latem, a także jesienią wielu importerów interesowało się naszymi jabłkami deserowymi. Związane jest to z naszą przynależnością do Unii Europejskiej. Importerów głównie interesują odmiany 'Golden Delicious', 'Jonagold', 'Gala' (do końca zbytu) oraz 'Sampion' i 'Idared', średnicy 6,5–7,0 cm — w workach foliowych lub 7,0–8,0 cm — w pudłach kartonowych. Do krajów wschodniej Europy można sprzedać także owoce odmiany 'Gloster' i 'Ligol'. Tam się jeszcze preferuje większe jabłka — o średnicy powyżej 8,0 cm.

Za najważniejszy powód dużego zainteresowania naszymi jabłkami uważana jest ich relatywnie niska cena. Pod koniec września niemiecki sadownik uzyskiwał 30–35 eurocentów za 1 kg jabłek odmiany 'Golden Delicious', a polski — najwyżej 20–25 eurocentów/kg (1 euro = 4,3 zł).
Warto nadmienić, że także w tym roku w krajach Unii Europejskiej jabłek odmiany 'Golden Delicious' będzie mniej o 4% niż w sezonie 2003/2004 (u nas będzie więcej). Zarówno w krajach Unii, jak i w Polsce będzie mniej jabłek odmiany 'Jonagold'. W tym roku w wielu krajach duże szkody wyrządził grad, a w niektórych także parch jabłoni. W przeciwieństwie do sezonu ubiegłego, w bieżącym mogą się lepiej przechowywać jabłka, niezależnie od typu pomieszczenia przechowalniczego.

Producenci, którzy będą oferowali jabłka wysokiej jakości, atrakcyjnych odmian przechowywane w chłodniach z kontrolowaną atmosferą i dysponujący możliwością szybkiego przygotowania dużych, jednolitych partii owoców w estetycznych opakowaniach, mogą być spokojni o ich zbyt po opłacalnych cenach. Zaryzykuję prognozę: 1,3–2,0 zł/kg wiosną 2005 roku.

Kończąc próbną ocenę nadchodzącego sezonu handlowego muszę powtórzyć pogląd głoszony od lat przy różnych okazjach: "Sadownicy łączcie się", jeśli chcecie sprzedać swoje jabłka po atrakcyjnych cenach. W pojedynkę nie macie większych szans na atrakcyjne ceny, nawet w przypadku jabłek wysokiej jakości i nowych odmian.