JAKIE KORZYŚCI DAJE WYPROWADZANIE PĘDÓW BOCZNYCH

    Wyprowadzanie pędów bocznych — zarówno owocujących, jak i wegetatywnych — w uprawie pomidorów pod osłonami, pomimo korzyści, jakie może przynieść, jest u nas stosunkowo mało popularne. Powodem tego są wcześniejsze niepowodzenia wynikające z nieprawidłowego przeprowadzania tego zabiegu (fot. 1).


    Fot. 1. Nieprawidłowo wyprowadzony pęd boczny — zbyt cienkie pędy



    Przy prawidłowym wyprowadzeniu dodatkowych pędów (fot. 2) możliwe jest uzyskanie większego plonu owoców, w porównaniu z plonem uzyskiwanym z jednopędowych roślin. U odmian o małych, 100-gramowych owocach, przy wyprowadzeniu pędów bocznych plon ogólny może dorównywać wówczas temu, jaki uzyskuje się z odmian mięsistych (45–46 kg/m2).



    Fot. 2. Przykład prawidłowo wyprowadzonego pędu bocznego (4 kwietnia)



    Dodatkowe pędy wpły­wają na poprawę warunków klimatycznych w szklarniach (jest to szczególnie istotne w niż­szych obiektach), ponieważ przy zwiększonej liczbie liści intensywniej przebiega proces transpiracji i samochłodzenia się roślin.
    W przypadku odmian, które mają przewagę cech generatywnych, o krótkich liściach, wyprowadzenie pędów pozwala również na lepsze zacienienie kwiatów i owoców przez liście.


    Przeprowadzając ten zabieg trzeba brać pod uwagę kondycję roślin. Pędy owocujące należy wyprowadzać tylko z roślin o silnie rozbudowanej masie zielonej. Natomiast w celu wzmocnienia roślin słabszych, wykazujących przewagę cech generatywnych (cienka łodyga, grona kwiatowe blisko wierzchołka, jasny kolor kwiatów) wyprowadza się tylko pędy wegetatywne, na 2 lub 3 liście.


    Kiedy wyprowadzać pędy owocujące


    Przy tradycyjnych terminach sadzenia pomidorów średnioowocowych i mięsistych — czyli w końcu stycznia lub na początku lutego — dodatkowe pędy owocujące, zagęszczające uprawę wyprowadza się zwykle z co czwartej rośliny w rzędzie, pomiędzy czwartym, a piątym kwitnącym gronem. W tej fazie wzrostu rośliny są już dobrze ukorzenione i jeszcze mało obciążone owocami, dlatego tworzące się wtedy pędy boczne są silne i szybko rosną.


    Dzięki temu zabiegowi z nasadzenia, którego początkowe zagęszczenie wynosi 2,5 rośliny na metr kwadratowy, ostatecznie uzyskuje się ponad trzy pędy na metrze kwadratowym (maksymalnie do 3,4 szt./m2). Na dalszym etapie uprawy tych odmian kolejne pędy wyprowadzamy w połowie lipca (czytaj poniżej).


    W przypadku pomidorów o owocach 100-gramowych i o przewadze cech generatywnych, pędy takie wyprowadza się z co trzeciej rośliny, od razu spod pierwszego grona — tak by na koniec produkcji z nasadzenia w zagęszczeniu 2,6 roślin/m2 uzyskać ostatecznie 3,9–4,0 pędów/m2.


    Ustalając dokładną liczbę wyprowadzonych pędów należy uwzględniać także cechy odmianowe, na przykład wielkość liści. Większość odmian pomidorów o owocach 100-gramowych ma krótkie, około 30-centymet­rowe liście — zalecane zagęszczenie pędów jest więc dla nich większe niż dla odmian mięsistych, o długich 40–50-centymetrowych liściach.


    Gdy uprawa prowadzona jest w wysokich szklarniach, pędy boczne wyprowadza się zwykle wcześniej niż w nis­kich obiektach.


    Technika wyprowadzania pędów


    Czynność ta nie jest skomplikowana i nie wymaga dużych nakładów pracy. Najpierw należy wybrać rośliny, z których będziemy wyprowadzać pędy. Zwykle wybieramy te, które są najsilniejsze na danej macie, czyli mają najdłuższe liście i najgrubszą łodygę. Na drutach, do których są przymocowane haczyki z nawiniętym sznurkiem dla pędów głównych, umieszcza się dodatkowy haczyk ze sznurkiem — bezpośrednio za hakiem rośliny, z której chcemy wyprowadzić boczny pęd. Pęd ten prowadzi się zawsze na oddzielnym sznurku, odróżniającym się kolorem (fot. 3) od tych przeznaczonych dla pędów głównych (najczęściej pędy główne prowadzone są na białych sznurkach, dodatkowe na niebieskich). Ma to na celu ułatwienie pracownikom rozróżnienia pędów, aby na tych roślinach, na których wyprowadzono pędy spod 4. grona, nie dodawać kolejnych pędów owocujących, gdyż nadmiernie obciążałoby to rośliny. Na Zachodzie są również podejmowane próby prowadzenia pędów pomidorów na drutach, do których są one mocowane spec­jalnymi spinkami (takimi, jakie wykorzystywane są w uprawach ogórków, w tak zwanym systemie Pelikan — fot. 4).



    Fot. 3. Dodatkowe pędy prowadzi się na oddzielnych sznurkach,
    najczęściej odróżniających się kolorem od tych, na których prowadzi się pędy główne




    Fot. 4. Spinka do prowadzenia pędów w, tak zwanym, systemie Pelikan,
    wykorzystywana na Zachodzie w prowadzeniu ogórków, rzadziej w uprawach pomidorów



    Około tygodnia przed wyprowadzeniem pędu bocznego w podawanej pożywce należy zwiększyć zawartość azotu w for­mie amonowej (która pobudza wzrost roś­lin), zachowując ten sam poziom potasu. Można to uzyskać poprzez dodanie 3–6 kg saletry amonowej (34% N-NH4) do 1000-litrowego zbiornika ze stokrotnie stężoną pożywką. Trzeba jednak pamiętać, że również saletra wapniowa sypka zawiera azot w formie amonowej (0,7–1% N-NH4) i ilość tę należy uwzględnić w obliczaniu dodatkowego nawożenia amonowego (podobnie jak azot amonowy, zawarty w niektórych nawozach wieloskładnikowych). Oprócz przyspieszenia wytwarzania pędów bocznych uzyskuje się dzięki temu zwiększenie elastyczności łodyg.


    O ile to możliwe, powinno się wyprowadzać pęd dodatkowy z kąta liścia leżącego bezpośrednio pod gronem, ponieważ z tego miejsca zawsze wyrastają najsilniejsze odrosty.


    Wyprowadzając pędy boczne musimy dążyć do tego, by średnice pędu głównego i dodatkowego były w przyszłości zbliżone (fot. 5). Dlatego należy oddzielić pęd boczny od głównego i nie spinać ich razem — aby nie utrudniać przepływu wody ze składnikami mineralnymi oraz asymilatami, co osłabiłoby młody odrost. Jeśli pęd boczny jest zbyt cienki, wyrastające na nim owoce będą drobniejsze niż na pędzie głównym lub nie zawiążą się wcale, pęd taki może się również łatwo wyłamać.



    Fot. 5. Oba pędy powinny mieć możliwie równe średnice



    Dobrą praktyką jest zamienianie pędów podczas wyprowadzania — pęd główny traktowany jest wtedy jako boczny, natomiast pęd boczny przejmuje rolę głównego. W tym celu pęd, który dotychczas był główny, przestajemy okręcać wokół sznurka i na kilka dni opuszczamy go w dół, umożliwiając jednocześnie w tym czasie normalny wzrost (przy sznurku) pędu dodatkowego. Po kilku dniach opuszczony pęd główny umieszczamy na kolorowym sznurku i odtąd traktujemy go, jak pęd dodatkowy. Zaletą takiego rozwiązania jest to, że wtedy bardzo szybko wyrównują się średnice łodyg.


    Czasami zdarza się również samoistne rozdwajanie się pędów głównych (fot. 6). Występuje ono na przykład przy zbyt intensywnym wietrzeniu szklarni — zwłaszcza starszych, niskich obiektów — co powoduje duże wahania wilgotności i temperatury. Proponuję, aby wykorzystać właśnie te egzemplarze do wyprowadzania pędów bocznych. W przyszłości z takich roślin uzyska się łodygi o wyrównanych średnicach, a więc i uniknie się problemu drobnienia owoców.



    Fot. 6. Do wyprowadzenia pędów bocznych można wykorzystywać rośliny,
    u których nastąpiło samoistne rozszczepienie pędu



    Postępowanie po wyprowadzeniu pędów bocznych


    W dalszym ciągu uprawy oba pędy należy prowadzić równolegle, trzeba także zwracać uwagę na to, aby były one stopniowo i jednocześnie opuszczane, dlatego na początku należy wykonywać tylko pół obrotu hakiem z nawiniętym sznurkiem. Ma to na celu prawidłowe uformowanie pędu i zapobiega jego wyłamaniu.


    Zwiększenie zagęszczenia uprawy poprzez wyprowadzenie pędów dodatkowych zmusza do zmiany strategii fertygacji. W okresie 2–3 tygodni po wypuszczeniu pędów dodatkowych stopniowo powinno się zwiększać ilość podawanej pożywki, dostosowując ją również do intensywności światła. Utrzymywanie optymalnej wilgotności podłoża pozwala częściowo zapobiec drobnieniu owoców. Podobne działanie może mieć również obniżanie EC podawanej pożywki.


    Wyprowadzanie w lipcu pędów owocujących


    Około 20 lipca z pozostałych roślin (z których wcześ­niej nie wyprowadzano pędów bocznych) powinniśmy wyprowadzić dodatkowe pędy owocujące, które zostaną ogłowione za drugim gronem. Wykonanie tego zabiegu w tym terminie: l pozwala na lepsze wykorzystanie przez rośliny dobrych warunków świetlnych panujących latem, l umożliwia przygotowanie uprawy do ewentualnych sierpniowych upałów (dzięki zwiększeniu liczby liści i lepszemu zacienieniu), l daje czas na dorośnięcie owoców w „dodanych” gronach przed zakończeniem produkcji. Wyprowadzanie pędów z dwoma gronami jest lepszym rozwiązaniem, niż wyprowadzanie w tym terminie pędów z jednym gronem, ponieważ w takich przypadkach często zdarzało się niezawiązywanie owoców w gro­­nie na pędzie głównym.
    W przypadku pędów z dwo­ma gronami ogólne zasady postępowania są podobne, jak przy wyprowadzaniu dodatkowych pędów wiosną. „Lipcowe” pędy powinno się łączyć z pędem głównym za pomocą specjalnych spinek (fot. 7).



    Fot. 7. Spinki do podtrzymywania pędów owocujących, wyprowadzanych w lipcu



    Wyprowadzanie pędów wegetatywnych


    Pędy wegetatywne (fot. 8) w przedłużonej uprawie pomidorów wyprowadzane są zwykle po ogłowieniu roślin, które w uprawie przedłużonej przypada zwykle między 20 sierpnia, a 10 września. Przy ogławianiu roślin przed końcem sierpnia, nad ostatnim gronem na pędzie głównym powinno się zostawiać trzy liście. Dwu- lub trzyliś­ciowy pęd wegetatywny wyprowadza się wtedy z kąta drugiego z tych liści (gdy rośliny są ogławiane już we wrześniu, wówczas nie wyprowadza się dodatkowych pędów wegetatywnych). W przypadku upalnej pogody we wrześniu pędy wegetatywne poprawiają warunki klimatyczne w szklarni i chronią owoce z ostatnich gron przed poparzeniami słonecznymi.



    Fot. 8. Pęd wegetatywny



    Z tych samych względów pędy takie warto wyprowadzać także przed spodziewanym nadejściem letnich upałów.

    Related Posts

    None found

    Poprzedni artykułRADY „STARSZYCH” KOLEGÓW
    Następny artykułROLNICTWO TO SZTUKA. PRZYJDŹ I ZOBACZ

    ZOSTAW ODPOWIEDŹ

    Wpisz treść komentarza
    Wpisz swoje imię

    ZGODA NA PRZETWARZANIE DANYCH OSOBOWYCH *

    Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany, podajesz go wyłącznie do wiadomości redakcji. Nie udostępnimy go osobom trzecim. Nie wysyłamy spamu. Pola, których wypełnienie jest wymagane, są oznaczone symbolem*.