• 12-636-18-51
  • wydawnictwo@plantpress.pl
ogrodinfo.pl
sad24.pl
warzywa.pl
Numer 09/2005

VII DNI ŚWIĘTOKRZYSKIEJ TRUSKAWKI

Tegoroczne Dni Świętokrzyskiej Truskawki (19 czerw-ca) zbiegły się z największym spadkiem cen oferowanych w tym rejonie przez przetwórnie za te owoce — cena spadła poniżej 0,7 zł/kg. Truskawka uważana jest za sztandarowy produkt gminy Bieliny, a plantacje tego gatunku zajmują tutaj ponad 550 hektarów.

Niestety, ten rok był kolejnym, w którym ceny skupu były znacznie poniżej kosztów produkcji. Taka sytuacja może spowodować zaniechanie produkcji tych owoców w wielu gospodarstwach i przestawienie się — jeśli starczy na to środków — na uprawę innych gatunków. Wydawać by się mogło, że przy tak niskich cenach plantatorzy nie powinni sprzedawać truskawek w punktach skupu, niestety, dla wielu tutejszych rodzin jest to jedno z głównych źródeł dochodów.

Świętu towarzyszyło seminarium, na którym mówiono o ochronie truskawek przed chorobami i szkodnikami, nawożeniu, a także o agroturystyce jako formie pozyskiwania dodatkowych dochodów w gospodarstwie rodzinnym. Organizatorem seminarium był Świętokrzyski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Modliszewicach — Centrum Ogrodnicze Sandomierz. Według uczestniczących w święcie plantatorów, na opłacalną produkcję mogły liczyć w tym roku tylko osoby, które założyły plantację z odmian deserowych na przykład 'Elsanta' czy 'Honeoye', zadbały o właściwe przygotowanie stanowiska, ochronę i nawożenie, a także pokusiły się o przykrycie plantacji włókniną, co pozwoliło na przyspieszenie terminu zbioru owoców i uzyskanie cen przekraczających 4–6 zł/kg.

Dr Beata Meszka z ISK ze Skierniewic do odmian, które pozwalają na zwiększenie opłacalności uprawy, zaliczyła między innymi 'Honeoye', 'Kenta', 'Selvę', 'Evitę' i 'Elsantę'. Bardzo ważne są również zmiany w technologii uprawy — zwiększenie areału produkcji, ściółkowanie plantacji słomą (dzięki temu owoce nie są zabrudzone, w mniejszym stopniu porażane są przez choroby odglebowe, na przykład przez skórzastą zgniliznę owoców powodowaną przez Phytophthora cactorum), zwiększanie liczby roślin na jednostce powierzchni, uprawa na folii, przyspieszanie dojrzewania poprzez okrywanie plantacji włókniną lub uprawę truskawek w tunelach. Podstawowymi sposobami pozwalającymi na ograniczenie występowania chorób jest wybór właściwego stanowiska, właściwe przedplony i uprawa odmian mało podatnych na patogeny. Do odmian najbardziej podatnych na szarą pleśń zalicza się 'Sengę Senganę', u której pierwszy zabieg chemiczny przeciwko tej chorobie należy wykonać, gdy rozwinięte jest 5% kwiatów. Bardzo ważny jest również właściwy dobór fungicydów i stosowanie preparatów z tej samej grupy chemicznej nie częściej niż dwa razy w sezonie. Nowe preparaty do zwalczania szarej pleśni to Preweks 500 SC, Stoper 500 SC i Sumi-Pro 500 SC, które są odpowiednikami Sumileksu 500 SC. Kolejne środki o nowym mechanizmie działania to Switch 62,5 WG i Signum 33 WG.
Switch 62,5 WG, w zależności od nasilenia choroby i wieku plantacji, poleca się stosować w dawce 0,8–1 kg/ha (preparat ten ma 3-dniową karencję). Fungicyd ten w USA zarejestrowany jest także do ograniczania porażenia roślin przez antraknozę. Zaletą tego preparatu jest również przedłużanie trwałości pozbiorczej owoców. Signum 33 WG (1,8 kg/ha, 3-dniowa karencja) także zwalcza szarą pleśń. W badaniach ISK preparat ten ograniczał również występowanie białej plamistości liści truskawki oraz mączniaka prawdziwego truskawki. Jak podał Przemysław Kostrzewski z firmy BASF Polska, dwie substancje aktywne (piraklostrobina i boskaid) w preparacie Signum 33 WG zapobiegają powstawaniu odpornych ras grzybów. Fungicyd ten jest również pierwszym preparatem zarejestrowanym do ochrony truskawek zawierającym strobiluryny. Według Adama Fury z ŚODR w Modliszewicach, stosowanie preparatów strobilurynowych w początkowym okresie wegetacji pozwala uzyskać tak zwany efekt dużych pierwszych 4 lub 5 liści po kwitnieniu, które stanowią o sprawności rośliny w produkcji owoców.

W przypadku preparatów Switch 62,5 WG i Signum 33 WG, według dr Beaty Meszki, najwyższy dopuszczalny poziom pozostałości substancji aktywnych jest taki sam zarówno w Europie, jak i w USA. Stosowanie Sumileksu 500 SC i Euparenu Multi 50 WG jest niedozwolone na plantacjach, z których owoce kierowane są do USA.

Jeśli stwierdzono porażenie plantacji przez białą plamistość liści truskawki, konieczne było wykonanie zabiegu zwalczającego bezpośrednio po zbiorze owoców, a następnie wczesną wiosną w kolejnym roku, co pozwala ograniczyć występowanie tej choroby. Preparaty zarejestrowane do zwalczania tej choroby to Domark 100 EC (0,6 l/ha) oraz Topsin M 500 SC (1,5 l/ha). Jej występowanie ograniczają również Euparen Multi 50 WG oraz preparaty, których substancją aktywną jest tiuram. Ze środków zarejestrowanych do zwalczania mączniaka prawdziwego truskawki na plantacjach matecznych dr B. Meszka wymieniła Punch Bis 400 EC i Ipotar 600 SC.

Według Radosława Zarychty z firmy Yara Poland, w uprawie deserowych odmian truskawek bardzo ważną rolę odgrywa nawożenie. Prawidłowe pozwala zebrać owoce wyróżniające się zarówno jakością (wielkość, wybarwienie, jędrność), jak i smakiem. W uprawie truskawek bardzo ważne jest także dostarczanie roślinom wapnia, który powoduje, że owoce są trwalsze w obrocie. Składnik ten należy podawać truskawkom przez cały okres wzrostu. Do posypowego nawożenia truskawek wapniem na początku sezonu wegetacyjnego poleca się saletrę wapniowa (Tropi-cote) lub saletrę wapniową wzbogaconą o bor (Nitrabor). Do szybkiego uzupełnienia niedoboru tego składnika w okresie kwitnienia poleca się Calcinit (do nawożenia dolistnego i do fertygacji) lub saletrę wapniową wzbogaconą o bor i magnez (Calfruit). W tym roku na rynek wprowadzany jest Calciplus (saletra wapniowa wzbogacona o mikroelementy). Do zaopatrzenia truskawek w potas, sprzyjający wybarwianiu się owoców, polecany jest Kristalon Pomarańczowy, którym opryskuje się rośliny w okresie zawiązywania i wzrostu owoców. Wiosną, przed ruszeniem wegetacji oraz po zbiorze, na plantacjach truskawek poleca się stosowanie nawozu Hydrokomplex Partner, który zaopatruje rośliny w makro- i mikroelementy.