• 12-636-18-51
  • wydawnictwo@plantpress.pl
ogrodinfo.pl
sad24.pl
warzywa.pl
Numer 03/2006

RYNEK OWOCÓW I WARZYW W IV KWARTALE 2005 ROKU

,
W 2005 roku zbiory warzyw i owoców były niższe niż w 2004 r. — warzyw polowych o 3%, a owoców z drzew o 20% (jabłek — o 18%, gruszek — o 32%). Z tego powodu wzrosły ceny skupu produktów ogrodniczych. W listopadzie ubiegłego roku Rosja wprowadziła embargo na import świeżych produktów ogrodniczych z Polski i — jeżeli nie będzie ono zniesione — może mieć negatywny wpływ na poziom cen, zwłaszcza jabłek, w pierwszej połowie 2006 r. Pod koniec minionego roku zaczęły obniżać się ceny skupu jabłek deserowych w spółdzielniach ogrodniczych, ale po rekordowo wysokich cenach kupowano jabłka dla przetwórstwa. Znacznie podrożały też kapusty i większość warzyw korzeniowych.

Spółdzielnie ogrodnicze

Według szacunków GUS z grudnia 2005 r., zbiory jabłek wyniosły w ubiegłym roku 2,075 mln t i były o 18% niższe niż rok wcześniej. Mimo to ceny jabłek deserowych obniżyły się z 1,05 zł/kg w październiku do 0,95 zł/kg w listopadzie i do 0,98 zł/kg w grudniu (w całym kwartale o 7%). W stosunku do danych z 2004 r. ceny skupu jabłek były jednak w 2005 roku wyższe — od 11% w październiku do 18% w grudniu (wykres 1). Duży popyt na koncentrat soku jabłkowego ze strony odbiorców niemieckich i mniejsza podaż jabłek z sadów przydomowych spowodowały, że ceny owoców przemysłowych były w IV kwartale prawie dwa razy wyższe niż w 2004 r. i wyniosły 0,44 zł/kg w październiku, 0,50 zł/kg w listopadzie oraz 0,51 zł/kg w grudniu (tab. 1). Znacznie niższe zbiory gruszek w 2005 r. (spadek o 32% — do 59 000 t) spowodowały gwałtowny wzrost ich cen, zwłaszcza w listopadzie 2005 r. (w porównaniu z danymi z października, o 17% — do 2,14 zł/kg). W grudniu ceny skupu gruszek już się nie zmieniły i były wyższe niż w 2004 r., odpowiednio, o 33% w październiku, o 30% w listopadzie i o 23% w grudniu.


Wykres 1. Ceny skupu jabłek deserowych w spółdzielniach ogrodniczych
w IV kwartale 2004 r. i 2005 r.

Tabela 1. Średnie ceny skupu warzyw i owoców w spółdzielniach ogrodniczych oraz zakładach przetwórczych w IV kwartale 2004 r. i 2005 r.
Źródło: notowania Zakładu Ekonomiki Ogrodnictwa IERiGŻ

Według danych GUS, spośród warzyw polowych najbardziej obniżyły się w ubiegłym roku zbiory cebuli — o 17%, do 714 000 t. Wzrosły ceny skupu wszystkich warzyw, z wyjątkiem pomidorów, ogórków spod osłon, ogórków kwaszonych i pieczarek, najbardziej w przypadku kapusty (zwłaszcza białej) i warzyw korzeniowych (głównie marchwi i pietruszki). Niższe o 4% zbiory kapusty w 2005 roku (1,320 mln t) spowodowały, że ceny skupu kapusty białej były wyższe niż w 2004 r. — o 13% w październiku (0,39 zł/kg) i o 122% w grudniu (0,40 zł/kg). Ceny marchwi w tym samym okresie wynosiły 0,49–0,54 zł/kg (o 30–35% więcej niż w 2004 r.). Za pietruszkę płacono o połowę więcej niż w 2004 r. — od 1,39 zł/kg w grudniu do 1,73 zł/kg w listopadzie. Więcej niż przed rokiem oferowano także za cebulę — w październiku o 19% (0,50 zł/kg), w listopadzie o 13% (0,43 zł/kg) i w grudniu o 39% (0,43 zł/kg).

Według GUS, zbiory warzyw spod osłon były w ubiegłym roku (673 000 t) zbliżone do tych z 2004 r., przy nieznacznie niższym areale upraw (534 000 ha). Zbiory pomidorów spod osłon szacowano na 368 000 t (tyle samo, co w 2004 r.).
W stosunku do danych z IV kwartału 2004 r., ceny skupu krajowych pomidorów obniżyły się o 2% (2,01 zł/kg) w październiku i o 40% w grudniu (3,34 zł/kg). Zbiory ogórków spod osłon zwiększyły się w 2005 r. o 1,5% do prawie 211 000 t. Ale również ich ceny obniżyły się w porównaniu z notowaniami z 2004 r. — w październiku o 13% (2,44 zł/kg), w listopadzie o 24% (3,15 zł/kg). Wzrosły jednak o 7% w grudniu (do 4,07 zł/kg).

Zakłady przetwórcze

W październiku 2005 r. zakłady przetwórcze zakończyły skup późnych odmian malin po średniej cenie 2,13 zł/kg (o 2% wyższej niż rok wcześniej). Sezon skupu kalafiorów różyczkowanych zakończył się średnią ceną 0,95 zł/kg (o 27% wyższą niż w 2004 r.), a brokułów — 1,39 zł/kg (o 38% drożej). Cena cebuli obieranej prawie nie zmieniała się od października do grudnia i wynosiła 0,59–0,60 zł/kg. Podobnie było w przypadku marchwi na kostkę (0,21 zł/kg) oraz pietruszki (0,66–0,67 zł/kg). Za cebulę w łusce w kolejnych trzech miesiącach IV kwartału ub. r. płacono: 0,23 zł/kg, 0,27 zł/kg i 0,25 zł/kg. Kapusta biała najdroższa była w październiku (0,39 zł/kg), a w listopadzie i grudniu potaniała do 0,35 zł/kg wykres 2). Krótszy niż w 2004 roku był sezon skupu kapusty brukselskiej, którą kupowano w listopadzie po średniej cenie 1,58 zł/kg.
Marchew na plastry — droższa od tej na kostkę — w październiku kosztowała 0,32 zł/kg, potem cena jej obniżyła się do 0,29 zł/kg. W listopadzie rozpoczęto skup pasternaku po 0,28 zł/kg, ale w grudniu zdrożał on do 0,33 zł/kg. W październiku i listopadzie za buraki ćwikłowe oferowano po 0,20 zł/kg, w grudniu — 0,22 zł/kg. Cena porów, która w październiku wynosiła 0,57 zł/kg, w lis­topadzie wzrosła do 0,95 zł/kg (o 67%), a w grudniu obniżyła się do 0,80 zł/kg (o 16%). Paprykę czerwoną drążoną przetwórnie kupowały w październiku po 1,75 zł/kg, a w lis­topadzie zakończyły skup ceną 2,07 zł/kg (wzrost o 18%). Ceny jabłek przemysłowych rosły od 0,43 zł/kg w październiku do 0,59 zł/kg w grudniu.


Wykres 2. Ceny skupu kapusty białej w zakładach przetwórczych w 2004 r. i 2005 r.

Rynki hurtowe

Niższe zbiory cebuli spowodowały znaczny wzrost jej cen hurtowych (tab. 2), w porównaniu z danymi z 2004 r. — o 48% (0,62 zł/kg) listopadzie, październiku i o 73% (0,52 zł/kg) w grudniu. Chociaż ceny skupu kapusty białej w spółdzielniach ogrodniczych gwałtownie rosły, notowania hurtowe tego warzywa były niższe niż w 2004 r. — w październiku o 2%, w listopadzie o 7% i w grudniu o 11%. Wyraźnie drożała marchew, która w październiku i listopadzie 2005 r. była prawie 2,5-krotnie droższa niż rok wcześniej (i kosztowała 0,69 zł/g), a w grudniu — nawet trzykrotnie (wykres 3). Znacznie zdrożały buraki ćwikłowe — w październiku o 21% (do 0,58 zł/kg), w listopadzie o 31% (do 0,59 zł/kg) i w grudniu o 28% (do 0,59 zł/kg). Notowania pomidorów spod osłon w październiku i w listopadzie wzrosły o 2%, a w grudniu obniżyły się aż o 48%. Ceny hurtowe ogórków w październiku obniżyły się o 16% (do 3,81 zł/kg), w listopadzie wzrosły o 27% (do 4,70 zł/kg) i w grudniu znów obniżyły się o 18% (do 6,13 zł/kg). Jabłka deserowe były w IV kwartale ub. roku droższe niż w III kwartale — w październiku o 26%, w listopadzie o 18%, w grudniu o 17%.

Tabela 2. Średnie ceny hurtowe warzyw i owoców w IV kwartale 2004 r. i 2005 r.

* w zł/szt.
Źródło: notowania Zintegrowanego Systemu Rolniczej Informacji Rynkowej MRiRW oraz dane Zakładu Ekonomiki Ogrodnictwa IERiGŻ


Wykres 3. Ceny hurtowe marchwi w IV kwartale 2004 r. i 2005 r.