Pierwsze doświadczenia z sortowaniem
Jak oceniają Irena i Zdzisław Dąbrowscy, którzy prowadzą firmę Agropaprix w miejscowości Przystałowice Duże koło Klwowa, w minionym sezonie (był to zarazem pierwszy rok sortowania papryki na automatycznej linii) na eksport najbardziej przydatne były owoce papryki o średnicy 90–100 mm, typu blok i, co ważne, z ładną, przyciętą na długość 1,5 cm (lub równo ułamaną w kolanku) szypułką. Wysyłka zielonych owoców na eksport rozpoczęła się już w na początku drugiej dekady lipca i papryka ta trafiała na bardzo wymagające pod względem jakości rynki angielski i francuski. Wysyłana była także do krajów skandynawskich, Austrii, a nawet do Hiszpanii, oraz do odbiorców zza wschodniej granicy. Szansą dla nas jest to, że w okresach intensywnego plonowania papryki w naszym kraju, tzn. od połowy sierpnia przez cały wrzesień, brakuje jej u największego producenta, jakim jest Hiszpania, i to stwarza możliwość sprzedaży dosyć dużych ilości tego warzywa na rynkach Europy Zachodniej — mówi Z. Dąbrowski.
Firma Agropaprix nie zawiera z producentami kontraktów ilościowych, ale jedynie umowy, na których podstawie zobowiązują się oni do dostarczania papryki w określonym czasie. Jak oceniają jednak właściciele firmy, wielu producentów nie ma poczucia lojalności i chęci ścisłej współpracy — w okresie wzrostu cen na rynkach hurtowych tam sprzedają owoce. Tymczasem w minionym sezonie można było się przekonać, że na stałej współpracy zyskują wszyscy — i firma handlowa, która staje się solidnym, pewnym partnerem dla kontrahentów zagranicznych, i producenci mający zapewniony stały zbyt po cenie stabilniejszej niż na rynku hurtowym (tabela).
Problemem eksporterów jest zbyt mała produkcja papryki spełniającej wymagania standardów unijnych. Na naszym rynku poszukiwane są nadal owoce duże — o średnicy 120–150 mm — tymczasem rynek zachodni oczekuje znacznie mniejszych, ale kształtnych (3-, 4-komorowych), o grubej ściance. Ponadto w uprawie znajduje się duża liczba odmian, co również utrudnia przygotowanie dużych i jednorodnych partii towaru. Z tego powodu I. i Z. Dąbrowscy w minionym roku zakupili automatyczną linię sortowniczą do papryki. Papryka po sortowaniu była pakowana w kartony z firmowym nadrukiem, mieszczące 5 lub 8 kg (fot. 1).
Fot. 1. Gros owoców pakowane było w 5-kg opakowania kartonowe z firmowym nadrukiem
Ubiegłoroczne doświadczenia pozwoliły na wytypowanie odmian, które najlepiej sprawdzają się w eksporcie i z których podczas sortowania oddzielane są stosunkowo nieduże ilości pap-
ryki gorszych klas. Pod tym względem najlepiej sprawdziły się odmiany Yecla F1 (za jej owoce w niektórych okresach płacono więcej niż za inne odmiany), Bavaria F1, Danza F1, Mega F1, Salomon F1 i Solution F1 — wszystkie o owocach przebarwiających się na czerwono.
Z grupy odmian o owocach żółtych najbardziej przydatne okazały się Lustro F1 i Shanghai F1. W całym okresie sprzedaży bardzo dużym zainteresowaniem odbiorców cieszyły się wysokiej jakości owoce zielone (fot. 2), za które można było uzyskać bardzo atrakcyjne ceny. Zielone owoce stanowiły 20% papryki przeznaczonej na eksport.
Fot. 2. Dużym zainteresowaniem odbiorców zagranicznych cieszyła się papryka zielona
W opakowaniach jednostkowych
Według Pawła Woźniaka (fot. 3) współwłaściciela firmy Frut-Max z Żerdzi koło Przytyka, jeszcze 2, 3 lata temu zakłady przetwórcze mogły zagospodarować duże ilości papryki różnej wielkości i oferowały za nie dosyć atrakcyjne dla producentów ceny (2–2,5 zł/kg).
W minionym roku za taki surowiec (papryka pokrojona, z wydrążonym gniazdem nasiennym) można było uzyskać 1,0–1,8 zł/kg za owoce w pełni wybarwione, cena papryki zielonej w zakładach spadała nawet do 0,6 zł/kg. Przy takiej cenie nie można pokryć rosnących kosztów produkcji w tunelach, staje się ona natomiast opłacalna przy produkcji papryki w polu. Miniony rok dla firmy Frut-Max był już drugim sezonem sprzedaży na rynki zagraniczne. Największe ilości papryki trafiły do odbiorców w Czechach, a przez pośredników również do Austrii, Szwecji i Włoch. Dotychczas paprykę sortowano ręcznie, w tym roku planowany jest zakup automatycznej linii sortowniczej. Oprócz owoców najwyższej jakości (nieuszkodzona skórka, kształtna szypułka oraz dobry kształt i masa), zagospodarowywane są również owoce wysokiej jakości, ale mniejsze, o masie 120–130 g, które pakowane są po 3–5 szt. w 0,5-kg podłużne worki siatkowe. Jak ocenia P. Woźniak, taki produkt cieszył się bardzo dużym zainteresowaniem, zwłaszcza sieci supermarketów.
Fot. 3. Paweł Woźniak prezentuje owoce papryki przygotowane do sprzedaży
w woreczkach siatkowych
Paweł Woźniak, podobnie jak właściciele firmy Agropaprix, podkreślał, że duże partie towaru dla odbiorców można przygotować, gdy kupuje się ograniczoną liczbę wybranych odmian. Konieczne jest ukierunkowanie upraw papryki na wybrane odmiany, których owoce nadawać się będą do sortowania i sprzedaży na eksport. Wtedy, gdy tzw. niesortu nie będzie dużo, będziemy chcieli zagospodarować całą ilość dostarczanej przez producentów papryki — mówi P. Woźniak. Również, jego zdaniem, w eksporcie sprawdziły się wcześniej wspomniane odmiany papryki o czerwonych owocach, które mają podobny do siebie kształt oraz wygląd
i są twarde, dzięki czemu dobrze znoszą transport. Pozytywnym zjawiskiem, według handlowca z Żerdzi, jest rosnąca liczba producentów, którzy uprawiają paprykę z oryginalnych nasion odmian mieszańcowych, a nie z pozyskiwanych samodzielnie. Jak powiedział — Koszty produkcji papryki w tunelach foliowych ciągle rosną, dlatego trzeba dążyć do tego, by produkować owoce wysokiej jakości i uzyskiwać jak najwyższy plon, wtedy można będzie liczyć na dobry dochód.
Średnie tygodniowe ceny papryki w różnych punktach zbytu w 2006 r.
