• 12-636-18-51
  • wydawnictwo@plantpress.pl
ogrodinfo.pl
sad24.pl
warzywa.pl
Numer 12/1999

20-LECIE POLSKIEJ HODOWLI MALIN I JEŻYN

W 1979 roku w Sadowniczym Zakładzie Doświadczalnym w Brzeznej, należącym do ISK w Skierniewicach, rozpoczął się program hodowli malin i jeżyn. Od początku hodowla ta prowadzona jest pod kierunkiem dr. Jana Danka, który w tym roku obchodzi 20-lecie pracy nad uzyskiwaniem nowych odmian.


Do tej pory zarejestrowano 6 odmian malin: "Beskid", "Nawojkę", "Polanę", a ostatnio "Poranną Rosę", "Polkę" i "Pokusę", oraz 2 odmiany jeżyn –— "Orkan" i "Gazda". Polana, jako jedyna polska odmiana roślin sadowniczych, opatentowana jest w sześciu krajach europejskich oraz w USA i Kanadzie. Bardzo szybko znalazła się w ogródkach działkowych oraz na olbrzymich, nawet kilkudziesięciohektarowych plantacjach. Dwudziestolecie prac hodowlanych stało się okazją do zorganizowania przez SZD z Brzeznej konferencji pt. "Proekologiczna produkcja owoców maliny i jeżyny w oparciu o odmiany polskiej hodowli", która odbyła się 30 września w Nowym Sączu i Brzeznej.
Podczas konferencji bardzo dużo uwagi poświęcono właściwościom leczniczym owoców malin i jeżyn. Badania pozwoliły wyodrębnić w owocach malin trzy główne grupy biologicznie aktywnych związków: kwas askorbinowy (witamina C), antocyjany i kwas ellagowy. Właściwości lecznicze dwóch pierwszych związków są już dosyć dobrze znane, natomiast cechy kwasu ellagowego poznano dopiero ostatnio i są jeszcze przedmiotem badań. Działa on jako "zmiatacz" wolnych rodników (wiąże i inaktywuje związki mutagenne), chroniąc przed chorobami nowotworowymi. Posiada właściwości antybakteryjne i antywirusowe. Poza cechami homeostatycznymi wykazano jego działanie uspokajające, przeciwbólowe, obniżające ciśnienie krwi oraz hamujące wydzielanie soku żołądkowego. Kwas ellagowy uważany jest za prototyp nowej klasy substancji zapobiegających powstawaniu chorób nowotworowych. Z malin za najbogatsze w ten związek uznawano do niedawna owoce odmiany "Meeker". Przeprowadzone w ostatnich latach badania w Skierniewickim ISK wykazały, że "Polana" i "Pokusa" zawierają nieco mniej, a "Polka" i Poranna Rosa" — więcej kwasu ellagowego niż "Meeker". Dosyć dużo tego związku znajduje się także w owocach jeżyny "Orkan". Warto więc uświadomić konsumentom nowe, korzystne dla zdrowia, właściwości malin i jeżyn, dzięki czemu może wzrosnąć spożycie tych owoców.
Podczas konferencji odbyła się także miła uroczystość — 70. rocznica urodzin profesora Adama Szczygła, wieloletniego (od 1953 roku) pracownika Sadowniczego Zakładu Doświadczalnego w Brzeznej. W swoim dorobku jubilat posiada 106 prac naukowych, 6 książek i 145 artykułów popularnonaukowych, z których większość dotyczy truskawek. Obecnie, mimo przejścia na emeryturę, nadal bardzo aktywnie i chętnie wspomaga sadowników swoją wiedzą. Redakcja dołącza się do życzeń składanych obu Jubilatom.