• 12-636-18-51
  • wydawnictwo@plantpress.pl
ogrodinfo.pl
sad24.pl
warzywa.pl
Numer 06/2000

SZARA PLEŚŃ POINSECJI

Wśród wielu chorób poinsecji szara pleśń, powodowana przez Botrytis cinerea, należy do najgroźniejszych. Występuje ona we wszystkich fazach rozwoju roślin, których jakość drastycznie się obniża. Często straty w produkcji są bardzo duże.
Objawy i rozwój choroby
Na sadzonkach, u podstawy, tkanki brązowieją i nekroza rozszerza się szybko ku górze — opanowuje łodygi oraz ogonki liściowe. W późniejszym okresie, gdy tworzą się już korzenie, grzyb może przerastać na nie z nasady pędu powodując szybkie gnicie i rozpadanie się tkanek. Warunki panujące w mnożarce sprzyjają rozwojowi B. cinerea. Bardzo często, w przypadku już porażonych sadzonek, grzyb przerasta na liście, które — w efekcie — brązowieją. Na powierzchni nekrozy tworzy się obfity, szary, pylący nalot grzybni oraz zarodników. Podczas wietrzenia szklarni lub przenoszenia ukorzenionych sadzonek zarodniki porywane są przez prądy powietrza i przenoszone na następne rośliny.
W dalszym okresie produkcji poinsecji szara pleśń może wystąpić u nasady pędu, na liściach lub kwiatach. U podstawy roślin, często już rozkrzewionych, pojawiają się, początkowo niewielkie, wodniste, następnie brązowe, na ogół nieregularne plamy, szybko się rozszerzające. W kolejnej fazie rozwoju choroby grzyb rozprzestrzenia się ku górze przerastając często na ogonki i blaszki liściowe. W zagęszczonym łanie poinsecji widać wówczas te z poszarzałymi, więdnącymi liśćmi, a u podstawy porażonych roślin — zbity, szary nalot grzybni i zarodników B. cinerea (fot. l), które przedostają się na następne rośliny.

FOT. 1. BRĄZOWIENIE PODSTAWY PĘDU I ŁODYGI ORAZ SZARY NALOT NA TKANKACH PORAŻONYCH PRZEZ BOTRYTIS CINEREA


Na liściach występują plamy — zwykle pojedyncze, brązowe lub brunatne, nieregularne. Pojawia się też białawy wysięk (fot. 2). Na dalszym etapie choroby, szczególnie przy wysokiej wilgotności powietrza, łatwo stwierdzić szary nalot B. cinerea. Liście z objawami szarej pleśni obniżają jakość roślin lub wręcz eliminują je z dalszego obrotu.

FOT. 2. SZARA PLEŚŃ NA LIŚCIU POINSECJI - BIAŁY WYSIĘK NA POWIERZCHNI BLASZKI


Botrytis cinerea rozwija się w temperaturze od około 4°C do 33°C. Najistotniejsza dla rozwoju tego grzyba jest bardzo duża wilgotność względna powietrza — powyżej 92%. Gdy jest ono przesycone parą wodną, już po kilku godzinach dochodzi do zakażenia roślin. Takie warunki występują w mnożarce, gdzie zmniejszenie wilgotności powietrza ograniczałoby lub wręcz uniemożliwiało ukorzenianie się sadzonek. Konieczna jest więc chemiczna ochrona.

Zwalczanie i zapobieganie
Bezpośrednio po sadzonkowaniu należy opryskać rośliny mieszaniną preparatów Rovral FLO 255 SC (0,1%) + Fongarid 25 WP (0,05%). Pierwszy z fungicydów chroni sadzonki przed szarą pleśnią i rizoktoniozą (Rhizoctonia solani), a drugi przed zgorzelą zgnilakową (Pythium splendens). Wskazane jest powtarzanie zabiegu co tydzień.
W ochronie starszych roślin przed szarą pleśnią bardzo istotne jest utrzymywanie wilgotności względnej powietrza poniżej 92%. Można to osiągnąć poprzez luźne ustawienie roślin na stołach lub zagonach i częste wietrzenie szklarni. Jeśli istnieje zagrożenie roślin przez patogen, należy je opryskać preparatem Rovral FLO 255 SC (0,2%). Częste stosowanie tego środka powoduje jednak brudzenie liści, co znacznie obniża jakość poinsecji.