Owoce

W 1. półroczu 2005 r. średnie ceny owoców i ich przetworów w Polsce były niższe o 2,3% niż w analogicznym okresie 2004 roku (wykres 1), przy średnim wzroście cen żywności o 4,3%. Owoce pochodzące ze strefy umiarkowanej potaniały o 8,6%, a przetwory owocowe — o 2,4%. Owoce jagodowe potaniały o 25,5%, gruszki o 12,8%, owoce pestkowe o 6,4%, a jabłka o 1,7%. Wyższe o 4,5% były średnie ceny owoców południowych, głównie z powodu znacznie droższych niż w 1. połowie 2004 r. bananów (o 41,1%) oraz orzechów (o 10,3%). O 32,9% potaniały natomiast owoce południowe zaliczane do grupy pozostałych (m. in. kiwi, figi, ananasy, melony, arbuzy, mango), a o 9,1% — cytrusy.

Pomiędzy styczniem i październikiem 2005 r. średnie ceny detaliczne owoców i ich przetworów były jednak u nas nieznacznie wyższe niż w tym samym okresie roku poprzedniego (wzrost o 1,6%), przy wzroście cen żywności o 2,7% i wskaźniku inflacji 2,4%. Potaniały pozostałe owoce południowe (o 26,9%), jagodowe (o 16,7%) i cytrusowe (o 7,9%) oraz jabłka (o 1,2%). Podrożały natomiast śliwki (o 59,6%), banany (o 40,7%), gruszki (o 16,8%), orzechy (o 11,9%) oraz pozostałe owoce pestkowe (o 5,4%).

W pierwszych ośmiu miesiącach 2005 r. ceny detaliczne owoców w Polsce były — podobnie jak w latach poprzednich — niższe niż w większości krajów rozszerzonej Wspólnoty. Na przykład, średnie ceny detaliczne jabłek w Polsce stanowiły tylko 36% cen osiąganych w Niemczech (wykres 2). Gruszki były w naszym kraju o 33% tańsze niż w Niemczech, banany o 4%, a truskawki o 38%. Jedynie pomarańcze były w Polsce droższe, o 8% niż u naszych zachodnich sąsiadów. W porównaniu z analogicznym okresem 2004 roku zmniejszyły się jednak różnice pomiędzy cenami polskimi i niemieckimi (tab. 1).

Wykres 1. Dynamika zmian cen detalicznych owoców w Polsce w latach 2003–2005*

* grudzień roku poprzedniego = 100%

Wykres 2. Ceny detaliczne wybranych owoców w Polsce
jako % cen tych produktów w Niemczech

Tabela 1. Ceny detaliczne owoców w Polsce i w Niemczech
* średnia cena jabłek odmian 'Jonagold', 'Cortland', 'Golden Delicious', 'Ligol', 'Spartan', 'Antonówka', 'James Grive'
** średnia cena jabłek odmiany 'Jonagold'
*** brak produktu lub brak danych
Źródło: dla Polski — obliczenia własne na podstawie danych GUS; dla Niemiec — na podstawie "Fruit and Vegetable Markets"

W 1. półroczu 2005 r. średnia cena warzyw świeżych, chłodzonych oraz mrożonych spadła w porównaniu z danymi z 1. połowy 2004 r. o 3,9% (wykres 3), a przetworów warzywnych — wzrosła o 3,1%, przy wzroście cen żywności ogółem o 4,3%. Wśród warzyw świeżych podrożały jednak pomidory (o 8,7%) oraz sałaty (o 8,4%). Nie zmieniły się ceny kalafiorów i brokułów. Pozostałe warzywa były tańsze. Obniżka cen w największym stopniu dotyczyła cebuli (o 22,7%), marchwi (o 19,1%) oraz kapusty (o 15%).

Podobnie jak w przypadku owoców, analiza cen detalicznych pomiędzy styczniem a październikiem 2005 r. wykazuje jednak ich wzrost, w porównaniu z danymi z analogicznego okresu 2004 roku, o 0,5% (wykres 3). Najbardziej podrożały pomidory (o 10,3%), kapusta (o 9,1%), kalafiory oraz brokuły (o 7,7%). Niższe w omawianym okresie były ceny cebuli (o 16,9%), marchwi (o 16,5%) oraz ogórków (o 9,4%).

Warzywa są w Polsce tańsze niż w większości krajów UE. Pomiędzy styczniem a sierpniem 2005 r. średnie ceny detaliczne kapusty białej w Polsce stanowiły 28% cen tego warzywa w Niemczech, ceny marchwi — 55%, cebuli — 47%, a pomidorów 81% (wykres 4). Ceny kalafiorów były jednak u nas nieznacznie wyższe niż w Niemczech. Trzeba natomiast zaznaczyć, że w stosunku do danych z analogicznego okresu 2004 r., zmniejszyły się różnice pomiędzy cenami detalicznymi kalafiorów, kapusty, marchwi oraz cebuli notowanymi na rynku polskim i niemieckim (tab. 2).

Wykres 3. Dynamika zmian cen detalicznych warzyw w Polsce w latach 2003–2005*

* grudzień roku poprzedniego = 100%

Wykres 4. Ceny detaliczne wybranych warzyw w Polsce
jako % cen tych produktów w Niemczech

Tabela 2. Ceny detaliczne warzyw w Polsce i w Niemczech
Źródło: dla Polski — obliczenia własne na podstawie danych GUS; dla Niemiec — na podstawie "Fruit and Vegetable Markets"